ରାମାୟଣ ଉତ୍ତରାକାଣ୍ଡ

ବୋଇଲେ ଅଗସ୍ତ୍ୟ ଆହେ ରାଜୀବ ଲୋଚନ

।

ଶୁଣ ଅଗ୍ରେ ରାବଣର ଜନ୍ମ ବିବରଣ

॥

ଇନ୍ଦ୍ରଜିତ ଜନ୍ମ କଥା ବୋଲିବି ପଶ୍ଚାତେ

।

ଯେପରି ହେଲାକ ସେହି ବିଜୟୀ ଜଗତେ

॥

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ନାମରେ ଏକ ଥିଲେ ବ୍ରହ୍ମ ଋଷି

।

ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର ପୁନ୍ତ୍ର ବ୍ରହ୍ମା ସମାନେ ତେଜସ୍ୱୀ

॥

ଧର୍ମ ପଦାଚାର ବଳେ ଯେ ସମସ୍ତ ଗୁଣ

।

ଜନ୍ମି ଥିଲା ତାହାଙ୍କର ନଯାଏ ବର୍ଣ୍ଣନ

॥

ବ୍ରହ୍ମାପୁନ୍ତ୍ର ବୋଲି ଦେବତାଏ ନିରନ୍ତର

।

ଯତନରେ ପୁଲସ୍ତ୍ୟଙ୍କୁ କରନ୍ତି ଆଦର

॥

ସୁମେରୁ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ତୃଣ ବିନ୍ଦୁ ଆଶ୍ରମରେ

।

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ କରନ୍ତି ବାସ ତଥା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ

॥

ସ୍ୱାଧ୍ୟାୟ ସମ୍ପନ୍ନ ଜିତେନ୍ଦ୍ରିୟ ଥିଲେ ମୁନି

।

ନିରନ୍ତର ହୋମ ଧ୍ୟାନେ ରତ ବ୍ରହ୍ମ ଜ୍ଞାନୀ

॥

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ଯେଠାରେ କରୁଥିଲେ ଅବସ୍ଥାନ

।

ଅପ୍‌ସରା ରାଜର୍ଷି ନାଗ ଋଷି କନ୍ୟା ଗଣ

॥

ସର୍ବଦା ଆସନ୍ତି ନୃତ୍ୟ କରିବାକୁ ତହିଁ

।

ଯେଣୁ ସେ କାନନ ଅତି ସୁରମ୍ୟ ଅଟଇ

॥

ସକଳ ଋତୁରେ ଥାଏ ଫଳିତ ପୁଷ୍ପିତ

।

ଏଥିପାଇଁ କନ୍ୟାଗଣ ଯାଆନ୍ତି ନିୟତ

॥

କେହିବା ବଜାଏ ବୀଣା କେହି କରେ ନୃତ୍ୟ

।

ଥୋକାଏ ନାଚନ୍ତି ଥୋକେ କରନ୍ତି ସଙ୍ଗୀତ

॥

ତପସ୍ୟା ହୁଅନ୍ତେ ବିଘ୍ନ ସଙ୍ଗୀତ ନୃତ୍ୟରେ

।

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ବୋଇଲେ ଏକ ଦିନ ନ୍ତ୍ରୋଧ ଭରେ

॥

ଆସିବ ମୋ ଆଶ୍ରମକୁ ଯେବଣ ଯୁବତୀ

।

ନିଶ୍ଚୟ ନିଶ୍ଚୟ ସେହି ହେବ ଗର୍ଭବତୀ

॥

ମୁନିବର ନ୍ତ୍ରୋଧ କଥା ଶୁଣିବାକୁ ପାଇ

।

ବ୍ରହ୍ମଶାପ ଭୟେ କେହି ନ ଯାଆନ୍ତି ତହିଁ

॥

ରାଜଋଷି ତୃଣବିନ୍ଦୁ କନ୍ୟା ଏ ସମସ୍ତ

।

ନ ଜାଣନ୍ତି ପୁଲସ୍ତ୍ୟଙ୍କ ନ୍ତ୍ରୋଧର ବୃତାନ୍ତ

॥

ଏକଦା ଆଶ୍ରମେ ଗଲେ ବୁଲିବାର ପାଇଁ

।

ଦୈବଯୋଗେ ତାଙ୍କସଙ୍ଗେ ଥିଲେ ନାହିଁ କେହି

॥

ବେଦପାଠ ତେତେବେଳେ କରୁଥିଲେ ମୁନି

।

ତାହା ଶୁଣିବାକୁ ପାଶେ ଗଲା ସେ ରମଣୀ

॥

ରାଜକନ୍ୟା କରୁଛନ୍ତି ମୁନି ଦରଶନ

।

ସହସା ଘଟିଲା ତାଙ୍କ ଗର୍ଭର ଲକ୍ଷଣ

॥

ପାଣ୍ଡୁ ବର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଗଲା ତାହାଙ୍କ ଶରୀର

।

କନ୍ୟାକୁ ଲାଗିଲା ଏହା ଦେଖି ଚମତ୍କାର

॥

ତର ତର ହୋଇ କନ୍ୟା ଗଲେ ସସମ୍ଭ୍ରମେ

।

ପ୍ରବେଶ ହେଲେକ ଯାଇ ଜନକ ଆଶ୍ରମେ

॥

ତୃଣ ବିନ୍ଦୁ ଦେଖି କନ୍ୟା ଶରୀର ଲକ୍ଷଣ

।

ପଚାରିଲେ ବୋଲ କନ୍ୟା ଏଥିର କାରଣ

॥

କିପାଇଁ ଘଟିଲା ତୁମ୍ଭ ଏମନ୍ତ ଆକାର

।

ଏହା ଅଟେ କନ୍ୟା କାଳ ରୂପ ବ୍ୟଭିଚାର

॥

ପିତାଠାରେ ବୋଲେ କନ୍ୟା ଯୋଡ଼ି ବେନିକର

।

ହେ ପିତଃ ନଜାଣେ ମୁହିଁ କିଛି ସମାଚାର

॥

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ଆଶ୍ରମେ ଯାଇ ଥିଲି ବର୍ତ୍ତମାନ

।

ମୋର ପ୍ରିୟ ସଖି ଗଣେ ଖୋଜିବା କାରଣ

॥

ମାତ୍ର ତହିଁ କାହା ସଙ୍ଗେ ଭେଟ ହେଲା ନାହିଁ

।

ବେଦପାଠ କରୁଥିଲେ ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ଗୋସାଇଁ

॥

ଛିଡ଼ା ହେଲି ବେଦପାଠ ଶୁଣିବା ନିମନ୍ତ

।

ସହସା ଘଟିଲା ମୋର ଆକାର ଏମନ୍ତ

॥

ରାଜ ଋଷି ତୃଣବିନ୍ଦୁ ଜାଣିଲେ ଧ୍ୟାନରେ

।

ଅମଙ୍ଗଳ ଘଟି ଅଛି ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ଶାପରେ

॥

ଅନନ୍ତର ତୃଣବିନ୍ଦୁ ନନ୍ଦିନୀ ସହିତ

।

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ଆଶ୍ରମେ ଯାଇ ହେଲେ ଉପସ୍ଥିତ

॥

ଜଣାଇଲେ କରଯୋଡ଼ି କରି ପୁଲସ୍ତ୍ୟଙ୍କ

।

ମୋହ କନ୍ୟା ସ୍ୱଇଚ୍ଛାରେ ଆସିଛି ଏଠାକୁ

॥

ବଡ଼ ଦୟାବତୀ କନ୍ୟା ଧାର୍ମିକା ସୁଶୀଳା

।

ନିବେଦନ କରେଁ ହେଉ ତୁମ୍ଭର ମହିଳା

॥

ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଅବସ ଯେବେ ହେବ ତପସ୍ୟାରେ

।

ଶୁଶ୍ରୁଷା କରିବ ମୋର କନ୍ୟା ଯତନରେ

॥

ତୃଣବିନ୍ଦୁ ବାକ୍ୟେ ହେଲେ ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ସମ୍ମତ

।

କନ୍ୟା ହେଲେ ତାହାଙ୍କର ସେବାରେ ନିଯୁକ୍ତ

॥

କନ୍ୟାଦାନ କରି ତୃଣବିନ୍ଦୁ ଗଲେ ଫେରି

।

ପୁଲସ୍ତ୍ୟଙ୍କ ଆଶ୍ରମରେ ରହିଲେ କୁମାରୀ

॥

କନ୍ୟା ଭକ୍ତି ସେବାପାଇ ମୁନି ହୋଇ ତୋଷ

।

ବୋଇଲେ ବିନକେ ତାଙ୍କୁ ବସାଇଣ ପାଶ

॥

ତୁମ୍ଭ ଗୁଣ ଦେଖି ଦେବି ହେଲି ଆନନ୍ଦିତ

।

ବର ଦେଉ ଅଛି ଲାଭ କର ଏକ ସୁତ

॥

ଯେଉଁ ପୁନ୍ତ୍ର ଜାତ ହେବ ତୁମ୍ଭର ଗର୍ଭରେ

।

ସଂସାର ବିଖ୍ୟାତ ହେବ ପୌଲସ୍ତ୍ୟ ନାମରେ

॥

ଆମ୍ଭପାଠ ବେଳେ ଶୁଣି ଥିଲ ବେଦ ଗ୍ରାମ

।

ବିଶ୍ରବା ହେବଟି ତେଣୁ ତୁମ୍ଭ ପୁନ୍ତ୍ରନାମ

॥

ତୃଣବିନ୍ଦୁ କନ୍ୟା ତେଣୁ କିଛି ଦିନାନ୍ତରେ

।

ପ୍ରସବିଲେ ଏକ ପୁତ୍ର ବିଖ୍ୟାତ ସଂସାରେ

॥

ତ୍ରିଲୋକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପୁତ୍ର ଧାର୍ମିକ ଯଶସ୍ୱୀ

।

ବ୍ରହ୍ମନିଷ୍ଠ ଜ୍ଞାନୀ ସର୍ବ ଭୂତେ ସମଦର୍ଶୀ

॥

ସମସ୍ତ ଗୁଣରେ ସେହି ଜନକ ସମାନ

।

ସଦାଚାରୀ ବେଦାଧ୍ୟାୟୀ ତପୋ ପରାୟଣ

॥

ଅନନ୍ତର ବିଶ୍ରବା ଯେ ଅଳପ କାଳରେ

।

ତପୋ ପରାୟଣ ହେଲେ ପିତା ସମାନରେ

॥

ପବିତ୍ର ସ୍ୱଭାବ ସତ୍ୟ ନିଷ୍ଠ ମହା ଯତି

।

ଭୋଗ ବିଳାସରେ ତାଙ୍କ ନଥିଲା ଆସକ୍ତି

॥

ବିଶ୍ରବା ମହର୍ଷି ଧର୍ମ ନିଷ୍ଠା କଥା ଶୁଣି

।

ଭରଦ୍ୱାଜ ଦାନକଲେ ଆପଣା ନନ୍ଦିନୀ

॥

ସେ କନ୍ୟାର ନାମ ବରବର୍ଣ୍ଣନୀ ଅଟଇ

।

ଚିହ୍ନା ହେଲେ ସେ କନ୍ୟାକୁ ବିଶ୍ରବା ଗୋସାଇଁ

॥

ଏହିରୂପେ ତହିଁ କିଛି କାଳ ହେଲା ଗତ

।

କନ୍ୟା ଗର୍ଭୁ ଜାତ ହେଲା ଏକ ଗୋଟି ସୁତ

॥

ପରମ ଅଦ୍ଭୂତ ସେହି ପୁନ୍ତ୍ର ବୀର୍ଯ୍ୟବାନ

।

ସର୍ବ ଗୁଣ ବିଭୂଷିତ ଧର୍ମ ପରାୟଣ

॥

ବିଶ୍ରବା ପୁତ୍ରକୁ ଦେଖି ମହର୍ଷି ପୁଲସ୍ତ୍ୟ

।

ମନ ମଧ୍ୟେ ହେଲେ ଅତିଶୟ ଆନନ୍ଦିତ

॥

ବିଚାରିଲେ ଧର୍ମ ପରାୟଣ ଏ ସନ୍ତତି

।

ନିଶ୍ଚୟ ହେବଟି ପୃଥିବୀରେ ଧନପତି

॥

ଅନନ୍ତର ଆସି ତହିଁ ଦେବ ଋଷି ଗଣ

।

ଥୋଇଲେ ବିଶ୍ରବା ପୁନ୍ତ୍ର ନାମ ବୈଶ୍ରବଣ

॥

ଧର୍ମ ବଳେ ପୁନ୍ତ୍ର ଗୋଟି ବଢ଼େ ଦିନ ଦିନ

।

ଯଜ୍ଞ ସ୍ଥଳେ ବଢ଼େ ଯେହ୍ନେ ହୁତ ହୁତାଶନ

॥

ଭାଳିଲେ ବୈଶ୍ରବଣ ଯେ ଧର୍ମ ମାତ୍ର ଗତି

।

ତେଣୁ ସର୍ବ ତ୍ୟାଗ କରି ଧର୍ମେ ଦେଲେ ମତି

॥

ଅନନ୍ତର ମହାରଣ୍ୟେ କରିଣ ଗମନ

।

କଠୋର ନିୟମେ କଲେ ତପୋ ଆଚରଣ

॥

କେବେ ବା ଥାଆନ୍ତି ଅନାହାରେ ବୈଶ୍ରବଣ

।

କେବେ ବା ଭକ୍ଷନ୍ତି ବାୟୁ କେବେ ଜଳପାନ

॥

ଗତ ହେଲା ତହିଁ ଦୁଇ ସହସ୍ର ବରଷ

।

କଠିଣ ତପସ୍ୟା ଦେଖି ବ୍ରହ୍ମା ହେଲେ ତୋଷ

॥

ଇନ୍ଦ୍ର ଅତି ଦେବଗଣେ ସଙ୍ଗତରେ ଘେନି

।

ତାଙ୍କ ପାଶେ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ ପଦ୍ମଯୋନି

॥

ବୋଇଲେ ବୈଶ୍ରବଣକୁ ଆରେ ଶୁଣ ବତ୍ସ

।

ତୋହ ଘୋର ତପସ୍ୟାରେ ହୋଇଛି ସନ୍ତୋଷ

॥

ବର ଦେବା ପାଇଁ ଆମ୍ଭେ ଆସିଛୁଁ ଏଠାକୁ

।

ମାଗ ବର ଦେବୁଁ ଯାହା ଆସେ ତୋ ମନକୁ

॥

ବୋଇଲେ ବଇଶ୍ରବଣ ଆହେ ପ୍ରଜାପତି

।

ଦିଅବର ହେବି ଲୋକପାଳ ଧନପତି

॥

ବୋଇଲେ କମଳଯୋନି ଆନନ୍ଦ ମନରେ

।

ତୋହର କାମନା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ ମୋର ବଳେ

॥

ଲୋକପାଳ ଥିଲେ ଯମ ବାସବ ବରୁଣ

।

ଆଜଠାରୁ ହେବ ଲୋକପାଳ ଚାରିଜଣ

॥

ଧନପତି ହେବ ମଧ୍ୟ ଦେଉଅଛି ବର

।

ପୁଷ୍ପକବିମାନେ ଚଢ଼ି କରିବ ବିହାର

॥

ସୂର୍ଯ୍ୟ ସମ ତେଜୋବନ୍ତ ଏହି ପୁଷ୍ପରଥ

।

ଦେଉଛୁଁ ତୁମ୍ଭକୁ ଏହା ହୋଇ ଆନନ୍ଦିତ

॥

କରିବ ଏରଥେ ଚଢ଼ି ସର୍ବତ୍ର ଗମନ

।

ହେବ ମଧ୍ୟ ତୁମ୍ଭେ ଶୁଭମାନଙ୍କ ସମାନ

॥

ବରଦେଇ ବୈଶ୍ରବଣେ ମରାଳ ବାହନ

।

ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ଘେନି କଲେକ ପ୍ରସ୍ଥାନ

॥

ଅନନ୍ତର ବୈଶ୍ରବଣ ଯୋଡ଼ି ବେନି ହାତ

।

ପିତାଠାରେ ଜଣାଇଲେ ଶୁଣ ଆହେ ତାତ

॥

ପିତାମହ ବ୍ରହ୍ମା ମୋତେ ଦେଇ ଗଲେ ବର

।

ମାତ୍ର ନ ବୋଇଲେ କାହିଁ କରିବି ମୁ ଘର

॥

କରନ୍ତୁ ଆଦେଶ ମୋତେ ରହିବି ମୁଁ କାହିଁ

।

ଯେ ସ୍ଥାନେ ରହିଲେ ମୋତେ କ୍ଳେଶ ହେବ ନାହିଁ

॥

ବିଶ୍ରବା ବୋଇଲେ ଶୁଣ ଆରେ ମୋର ସୁତ

।

ଦକ୍ଷିଣ ସାଗର କୁଳେ ତ୍ରିକୁଟ ପର୍ବତ

॥

ସେ ପର୍ବତେ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ରାକ୍ଷସ କାରଣ

।

ଲଙ୍କା ନାମେ ପୁରୀ କରିଛନ୍ତି ନିରିମାଣ

॥

ରମଣୀୟ ସେହି ପୁରୀ ଅତି ମନୋହର

।

ଅମରାବତୀ କି ତହିଁ ହେବ ପଟ୍ଟାନ୍ତର

॥

ତୋହର ମଙ୍ଗଳ ହେଉ ରେ ମୋର ନନ୍ଦନ

।

ଯାଅ ଲଙ୍କାପୁରୋ ବାସ କରିବା କାରଣ

॥

ସେହି ଲଙ୍କାପୁରେ ପୂର୍ବେ ଥିଲେ ଦୈତ୍ୟଗଣ

।

ବିଷ୍ଣୁଭୟେ କାହିଁ କରିଛନ୍ତି ପଳାୟନ

॥

ସେହି ଲଙ୍କାପୁରୀ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରାକାରେ ବେଷ୍ଟିତ

।

ବୈଦୁର୍ଯ୍ୟ କାଞ୍ଚନମୟ ତୋରଣେ ଶୋଭିତ

॥

ରାକ୍ଷସେ ସେ ପୁରୀତେଜି ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଭୟରେ

।

ଲୁଚି ରହିଛନ୍ତି ଏବେ ପାତାଳ ପୁରୀରେ

॥

ସେହି ଲଙ୍କାପୁରୀ ପଡ଼ି ଅଛି ଶୂନ୍ୟ ହୋଇ

।

ଆନନ୍ଦ ମନରେ ତୁମ୍ଭେ ବାସ କର ତହିଁ

॥

ରହିବ ସୁଖରେ ସେ ସ୍ଥାନରେ କଲେ ବାସ

।

ଅନ୍ୟ ଲୋକ ମଧ୍ୟେ ତହିଁ ନ ପାଇବେ କ୍ଳେଶ

॥

ଅନନ୍ତର ବୈଶ୍ରବଣ ପିତାଙ୍କ ଆଜ୍ଞାରେ

।

ଲଙ୍କାରେ ରହିଲେ ଦୈତ୍ୟମାନଙ୍କ ସଙ୍ଗରେ

॥

ରାଜତ୍ତ୍ୱ କରନ୍ତେ ଲଙ୍କାପୁରେ ବୈଶ୍ରବଣ

।

ଅଳପ କାଳରେ ଧନ ଧାନ୍ୟେ ହେଲା ପୂର୍ଣ୍ଣ

॥

କେବେ କେବେ ଚଢ଼ି ସେହି ପୁଷ୍ପକ ବିମାନେ

।

ଯାନ୍ତି ପିତା ମାତା ପାଶେ ଦର୍ଶନ କାରଣେ

॥

ଦେବତା ଗନ୍ଧର୍ବେ ତାଙ୍କୁ କରନ୍ତି ସମ୍ମାନ

।

ଅପ୍ସରାଏ ତାଙ୍କ ପାଶେ କରନ୍ତି ଗାୟନ

॥

ଅଗସ୍ତ୍ୟ ବଚନେ ହୋଇ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ମିତ

।

ପୁଚ୍ଛା କଲେ ପୁଣ ତାଙ୍କୁ ରଘୁକୂଳ ନାଥ

॥

ଏହି କଥା ଅସମ୍ଭବ ଲାଗୁଅଛି ମୋତେ

।

ଲଙ୍କାରେ କିପରି ବାସ କରୁଥିଲେ ଦୈତ୍ୟେ

॥

ଦୈତ୍ୟେ ପୂର୍ବେ କରୁଥିଲେ ତାହା ଅଧିକାର

।

ଏହା ଶୁଣି ଲାଗୁଅଛି ବଡ଼ ଚମତ୍କାକାର

॥

ଆମ୍ଭେମାନେ ଜାଣି ଥିଲୁଁ ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ବଂଶରେ

।

ପ୍ରଥମରେ ଜନ୍ମ ଲଭି ଥିଲେ ଯେ ଅସୁରେ

॥

ତୁମ୍ଭ କଥା ଶୁଣି ଏବେ ହେଉଛି ପରତେ

।

ଆନ କେହି ବଂଶୁ ଜାତ ହୋଇଛନ୍ତି ଦୈତ୍ୟେ

॥

ପୂର୍ବକାଳେ ଜନ୍ମି ଥିଲେ ଯେବଣ ଅସୁରେ

।

ସେମାନେ ଅଟନ୍ତି ପୁଣି କେମନ୍ତ ବଳରେ

॥

ରାବଣ ପ୍ରହସ୍ତ ଇନ୍ଦ୍ରଜିତ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ

।

ସେମାନେ କି ଏମାନଙ୍କ ଠାରୁ ବଳବାନ

॥

ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ଅଟେ କେଉଁଜଣ ଶ୍ରେଷ୍ଠ

।

କି ନାମ ତାହାର ପୁଣି କେମନ୍ତ ବଳିଷ୍ଠ

॥

କେଉଁ ଅପରାଧ ଦେଖି ବିଷ୍ଣୁ ଚକ୍ରଧାରୀ

।

ଲଙ୍କାରୁ ରାକ୍ଷସଗଣେ ଦେଲେ ଦୂର କରି

॥

ଜାଣିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁଁ ଏକଥାର ମୂଳ

।

କୃପା କରି ବୋଲ ଏଥି ବିଷୟ ସକଳ

॥

ବୋଇଲେ ଅଗସ୍ତ୍ୟ ଆହେ ଶୁଣ ରଘୁପତି

।

ପ୍ରଥମରେ ଜଳ ସୃଷ୍ଟି କରି ପ୍ରଜାପତି

॥

ପ୍ରାଣିଗଣେ ସୃଷ୍ଟି କଲେ ଜଳରକ୍ଷା ପାଇଁ

।

ସେ ପ୍ରାଣୀଏ ଜନ୍ମ ହୋଇ ବ୍ରହ୍ମାପାଶେ ଯାଇ

॥

ଜଣାଇଲେ କରଯୋଡ଼ି ଆହେ ବେଦବର

।

କ୍ଷୁଧା ପିପାସାରେ ପୂର୍ବେ ହୋଇଛୁଁ କାତର

॥

କି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବୁଁ ଆଜ୍ଞା ହେଉ ଆମ୍ଭ ପ୍ରତି

।

ଏହା ଶୁଣି ବୋଇଲେ ଯେ ତହୁଁ ପ୍ରଜାପତି

॥

ତୁମ୍ଭେମାନେ ଆଜିଠାରୁ ଥାଇ ସାବଧାନେ

।

ଏଜଳକୁ ରକ୍ଷାକର ବିହିତ ବିଧାନେ

॥

ଏହା ଶୁଣି ଥୋକେ ପ୍ରାଣି ବୋଇଲେ ‘‘ରକ୍ଷାମ”

।

ଆଉ ଯେତେ ଥିଲେ ପ୍ରାଣୀ ବୋଇଲେ ‘‘ଯକ୍ଷାମ”

॥

ଏହା ଶୁଣି ପ୍ରଜାପତି ବୋଇଲେ ବଚନ

।

ଆମ୍ଭ ଆଜ୍ଞା ତୁମ୍ଭେମାନେ ଶୁଣ ପ୍ରାଣୀଗଣ

॥

‘‘ରକ୍ଷାମ ବୋଇଲେ ଆମ୍ଭଠାରେ ଯେଉଁମାନେ

।

ରାକ୍ଷସ ନାମରେ ହେବେ ବିଖ୍ୟାତ ଭୁବନେ

॥

ଆମ୍ଭଠାରେ ଯେଉଁମାନେ ବୋଇଲେ ପକ୍ଷାମ

।

ଆଜିଠାରୁ ହେବ ଯକ୍ଷ ସେମାନଙ୍କ ନାମ

॥

ସେ ବେନି ବଂଶରେ ହେବି ପ୍ରହେତି ନାମରେ

।

ଜାତ ହୋଇ ଥିଲେ ପୂର୍ବେ ବେନି ସହୋଦରେ

॥

ସେ ଦୁଇ ଭାଇଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ପ୍ରହେତି ପ୍ରଧାନ

।

ଅରଣ୍ୟେ ଗମନ କଲା ତପସ୍ୟା କାରଣ

॥

ଯମର ଭଉଣୀ ଭୟା ନାମେ ନାରୀ ଥିଲା

।

ନିହାମତି ହେତି ଯାଇ ତାକୁ ବିଭା କଲା

॥

ହେତି ଗର୍ଭୁ ଜାତ ହେଲା ଗୋଟିଏ କୁମର

।

ମହ ବଳବନ୍ତ ବିଦ୍ୟୁତ୍‌କେଶ ନାମ ତାର

॥

ଜଳେ ପଦ୍ମ ପରି ଦିନୁ ଦିନୁ ବଢ଼େ ସୁତ

।

ଯୌବନ ସମୟକ୍ରମେ ହେଲା ଉପସ୍ଥିତ

॥

ହେତି ମହାମତି ଦେଖି ପୁତ୍ରର ଯୌବନ

।

ବିଭାକରାଇବା ପାଇଁ ବିଚାରିଲେ ମନ

॥

ସେକାଳରେ ଥିଲା ସନ୍ଧ୍ୟା ନାମେ ନିଶାଚରୀ

।

ତାହାର ଯୁବତୀ କନ୍ୟା ପରମାସୁନ୍ଦରୀ

॥

ହେତି ଯାଇ ସନ୍ଧ୍ୟାଠାରେ କଲେ ନିବେଦନ

।

ପୁନ୍ତ୍ର ସଙ୍ଗେ ସେ କନ୍ୟାର ବିବାହ କାରଣ

॥

ସମ୍ମତ ହୋଇଲେ ସନ୍ଧ୍ୟା ହେତି ପ୍ରସ୍ତାବରେ

।

ବିଭା ହେଲା କନ୍ୟା ବିଦ୍ୟୁତ୍‌କେଶ ସହିତରେ

॥

ସେ କୁମାରୀ ନାମ ଅଟେ ସାଳକଟଙ୍କଟା

।

ଚପଳା ସମାନ ଅଟେ ତାହା ରୂପ ଛଟା

॥

ଶଚୀ ପାଇଁ ଇନ୍ଦ୍ର ଯେହ୍ନେ ହୋଇ ଥିଲେ ତୋଷ

।

କନ୍ୟାଲାଭ କରି ତେହ୍ନେ ହେଲେ ବିଦ୍ୟୁତ୍‌କେଶ

॥

ଏହିରୂପ ଗତ ତହିଁ ହେଲା କିଛିଦିନ

।

ସାଳକଟଙ୍କଟା କଲା ଗର୍ଭକୁ ଧାରଣ

॥

ମନ୍ଦର ପର୍ବତେ ଯେହ୍ନେ ଜାହ୍ନବୀ ସୁନ୍ଦରୀ

।

ଅନଳ ଜନିତ ଗର୍ଭ ଥିଲେ ତ୍ୟାଗ କରି

॥

ସେହିରୂପ ଗର୍ଭତ୍ୟାଗ କରି ପୁନର୍ବାର

।

କନ୍ୟା ଆସି କଳା ପତି ସହିତ ବିହାର

॥

ଏଣେ ପୁତ୍ର କରି ମୁଖେ ଅଙ୍ଗୁଳି ପ୍ରଦାନ

।

ଧୀରେ ଧୀରେ ଅରଣ୍ୟରେ କରଇ ରୋଦନ

॥

ସେ ସମୟେ ମହାଦେବ ପାର୍ବତୀ ସଙ୍ଗରେ

।

ବୃଷଭ ବାହାନେ ଯାଉଥିଲେ ଆକାଶରେ

॥

ସହସା ଶୁଣିଣ ତହିଁ କ୍ରନ୍ଦନର ଧ୍ୱନି

।

ଅରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ ଚାହିଁ ଦେଖିଲେ ଭବାନୀ

॥

ଏକାକୀ ପଡ଼ିଛି ବନେ ରାକ୍ଷସ କୁମର

।

ପାର୍ବତୀ ହୃଦରେ ହେଲା କରୁଣା ସଞ୍ଚାର

॥

ଶିବ ଉମା ମନୋତୁଷ୍ଟ କରିବା ନିମନ୍ତେ

।

ଦେଲେ ଏହିରୂପ ବର ବିଦ୍ୟୁତ୍‌କେଶ ସୁତେ

॥

ଏହି ଶିଶୁ ହେଉ ମାତା ସମାନ ବୟସ

।

ପୁଣି ଏ ଅମର ହୋଇ ବୁଲୁ ଦେଶ ଦେଶ

॥

ସମସ୍ତ ଅସୁର ମଧ୍ୟେ ହେଉ ବଳବାନ

।

କରୁ ପୁଣି ଏହି ଆକାଶରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ

॥

ବୋଇଲେ ପାର୍ବତୀ ଆମ୍ଭେ କଲୁଁ ଏ ବିଧାନ

।

କରିବେ ରାକ୍ଷସୀ ସଦ୍ୟ ଗର୍ଭକୁ ଧାରଣ

॥

କରିବା ମାତ୍ରକେ ଗର୍ଭ ପ୍ରସବିବେ ସୁତ

।

ସେହି ପୁନ୍ତ୍ର ହେବ ପୁଣି ମାତୃ ବୟ ପ୍ରାପ୍ତ

॥

ସେ ରାକ୍ଷୀ ପୁତ ନାମ ହେଲାଟି ସୁକେଶ

।

ବରପାଇ ନିର୍ଭୟରେ ବୁଲେ ଦେଶ ଦେଶ

॥

ଗ୍ରାମଣୀ ଗନ୍ଧର୍ବ କନ୍ୟା ନାମ ଦେବବତୀ

।

ସାକ୍ଷାତ କମଳା ସମା ନବୀନା ଯୁବତୀ

॥

ସ୍ୱକେଶକୁ ଲବ୍ଧ ବର ଦେଖି ସେ ଗ୍ରାମଣୀ

।

ତାଙ୍କୁ ସମ୍ପ୍ରଦାନ କଲା ଆପଣା ନନ୍ଦିନୀ

॥

ନିର୍ଦ୍ଧନୀ ପାଇଲା କିବା ବିପୁଳ ସମ୍ପତ୍ତି

।

ବର ପାଇ ସେହିରୂପ ହେଲା ଦେବ ବତୀ

॥

ସୁକେଶ ଆନନ୍ଦ ମଧ୍ୟ ହେଲା ସେହିପରି

।

କମଳା ସମାନା ପାଇ ଗୁଣ ବତୀ ନାରୀ

॥

ଅଞ୍ଜନା ସମ୍ଭୂତ ହସ୍ତୀ ସହିତ ତରିଣୀ

।

ତେସନ ପାଆନ୍ତି ଶୋଭା ଯୁବକ ରମଣୀ

॥

ଏହିରୂପେ ଗତି ତହିଁ ହେଲା କିଛିଦିନ

।

ଦେବ ବତୀ ପ୍ରସବିଲେ ତିନୋଟି ନନ୍ଦନ

॥

ମାଲ୍ୟବାନ ମହାବଳ ମାଳୀ ଯେ ସୁମାଳୀ

।

ଏହି ତିନି ପୁତ୍ର ତେଜୋବନ୍ତ ମହାବଳୀ

॥

ପିତ କଫଜାତ ବ୍ୟାଧିର ସମାନ

।

ଏହି ତିନି ପ୍ରାଣୀ ଗଣ ଭୟର ନିଦାନ

॥

ଉପେକ୍ଷିତ ବ୍ୟାଧି ଯେହ୍ନେ ହୁଅଇ ବର୍ଦ୍ଧିତ

।

ବର୍ଦ୍ଧିତ ହେଲେକ ତେହ୍ନେ ତିନି ଗୋଟି ସୁତ

॥

ଶ୍ରବଣ କଲେକ ସେହି ତିନୋଟି କୁମର

।

ପିତା ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ତପସ୍ୟାରେ ବର

॥

ସୁମେରୁ ପର୍ବତେ ଯାଇ ତପସ୍ୟା କାରଣେ

।

କଠୋର ତପସ୍ୟା ଆରମ୍ଭିଲେ ତିନି ଜଣେ

॥

ଏମାନଙ୍କ ସରଳତା ସତ୍ୟ ଶାନ୍ତି ବ୍ରତ

।

ଦେଖି ସର୍ବ ପ୍ରାଣୀ ଗଣ ହେଲେ ଚମତ୍କୃତ

॥

ଅନନ୍ତର ପ୍ରଜାପତି ବାସବ ସହିତ

।

ଅସୁର ମାନଙ୍କ ଠାରେ ହେଲେ ଉପସ୍ଥିତ

॥

ବୋଇଲେ ଅସୁର ଗଣେ ରାଇ ବେଦବର

।

ଏତେବେଳେ ତୁମ୍ଭେମାନେ ମାଗି ନିଅ ବର

॥

ବୋଇଲେ ଅସୁର ତିନି ଯୋଡ଼ି ବେନି ପାଣି

।

ଯଦିତୁଷ୍ଟ ହୋଇ ଥାଅ ଆହେ ପଦ୍ମଯୋନି

॥

ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛୁଁ ତେବେ ଦିଅ ଏହି ବର

।

ଆମ୍ଭେମାନେ ହେବୁଁ ଯେହ୍ନ ଅଜେୟ ଅମର

॥

ପ୍ରିତିରେ ରହିବୁଁ ପରସ୍ପରେ ତିନି ଜଣ

।

ତଥାସ୍ତୁ ବୋଲିଣ ବ୍ରହ୍ମା ଗଲେ ନିଜ ସ୍ଥାନ

॥

ବର ଲାଭ କରି ତହୁଁ ତିନି ମହାଦୈତ୍ୟ

।

ଦେବତା ଅସୁର ମଧ୍ୟେ କଲେକ ଉତ୍ପାତ

॥

ମହାପାପୀ କାହିଁ ଯେହ୍ନେ ଆଶ୍ରୟ ନପାଏ

।

ସେହିପରି ହେଲେ ଚାରଗଣ ଦେବତାଏ

॥

ଏକଦିନ ଏକ ସଙ୍ଗେ ସେ ତିନି ଅସୁରେ

।

ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ନିକଟରେ

॥

ବୋଇଲେ ତାହାଙ୍କୁ ଆହେ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଶୁଣ

।

ତୁମ୍ଭେ କର ଦେବତାଙ୍କ ଗୃହକୁ ନିର୍ମାଣ

॥

ନିର୍ମାଅ ଗୃହେକ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ

।

ପରମ ସୁଖରେ ତହିଁ ରହିବୁଁ ଯେମନ୍ତେ

॥

ହିମାଳୟ ମନ୍ଦର ବା ସୁମେରୁ ଶିଖରେ

।

ନିର୍ମାଅ ଗୃହେକ ଶିବ ଗୃହ ସମାନରେ

॥

ବୋଇଲେ ଯେ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଶୁଣି ଏ ସମସ୍ତ

।

ଦକ୍ଷିଣ ସାଗର କୂଳେ ତ୍ରିକୂଟ ପର୍ବତ

॥

ସୁବେଳ ନାମରେ ତାହା ତୁଲ୍ୟ ଆନ ଗିରି

।

ନଯାଇ ପାରନ୍ତି ତହିଁ ପକ୍ଷୀ ଶୂନ୍ୟ ଚାରୀ

॥

ତୁମ୍ଭେମାନେ ଯଦି ଏଥି ହେବ ସନମତ

।

ସେ ପର୍ବତ ଶିଖେ ପୁରୀ କରିବୁଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ

॥

ଲଙ୍କାନାମେ ଏକ ପୁରୀ କରିବୁଁ ନିର୍ମାଣ

।

ସର୍ବାଂଶରେ ହେବ ତାହା କୈଳାସ ସମାନ

॥

ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବଟି ପୁରୀ ତିରିଶ ଯୋଜନ

।

ଶଏପୁଣ ହେବ ଦୀର୍ଘ ପ୍ରାଚୀର ସୁବର୍ଣ୍ଣ

॥

ଇନ୍ଦ୍ର ଯେହ୍ନେ କରେ ବାସ ଅମରା ବତୀରେ

।

ସେହିପରି ତୁମ୍ଭେମାନେ ରହିବ ସେଠାରେ

॥

ବହୁସଂଖ୍ୟ ଦୈତ୍ୟ ଘେନି ସେଠାରେ ରହିଲେ

।

କେହି ଶନ୍ତ୍ରୁ ତାହା ଭେଦ ନ କରିବ ଭଲେ

॥

ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଲଙ୍କାପୁରୀ କରନ୍ତେ ନିର୍ମାଣ

।

ସୁଖରେ କଲେକ ବାସ ତହିଁ ଦୈତ୍ୟଗଣ

॥

ନର୍ମ୍ମଦା ଗନ୍ଧର୍ବୀ ଖ୍ୟାତି ଥିଲା ସେ କାଳରେ

।

ତାହାର ତିନୋଟି କନ୍ୟା ବିଖ୍ୟାତ ସଂସାରେ

॥

ମାଲ୍ୟବାନ ସୁମାଳୀ ଯେ ମାଳୀ ତିନିଜଣ

।

ଏହି ଦୈତ୍ୟମାନେ ଥିଲେ ମହାବଳବାନ

॥

ନର୍ମଦା ଗନ୍ଧର୍ବୀ ଭଗି ଦୈହିତ ନକ୍ଷତ୍ରେ

।

କନ୍ୟାଗଣେ ବିଭା ଦେଲା ସେହି ତିନି ପାତ୍ରେ

॥

ବିଭା ହୋଇ ଦୈତ୍ୟଗଣେ ଆନନ୍ଦ ମନରେ

।

ଭ୍ରମଣ କରନ୍ତି ସୁଖେ ଅପ୍‌ସରା ସଙ୍ଗରେ

॥

ମାଲ୍ୟବାନ ଭାର୍ଯ୍ୟାନାମ ଅଟଇ ସୁନ୍ଦରୀ

।

କେତେ ଗୋଟି ପୁତ୍ର ସେବିଲା ନିଶାଚରୀ

॥

ବଜ୍ର ମୁଷ୍ଟି ବିରୁପାକ୍ଷ ଦୁର୍ମୁଖ ସୁପ୍ତଘ୍ନ

।

ଯଜ୍ଞକୋପ ମତ୍ତ ଉନମତ୍ତ ପୁନ୍ତ୍ରଗଣ

॥

ଏ ପୁନ୍ତ୍ରମାନଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଗୋଟିଏ କୁମାରୀ

।

ପ୍ରସବିଲା ତାହା ନାମ ଅନଳା ଅସୁରୀ

॥

ସୁମାଳୀ ପତୀର ନାମ ଅଟେ କେତୁମତୀ

।

ସେହି ମଧ୍ୟ ହେଲାକାଳ ଯୋଗେ ଗର୍ଭବତୀ

॥

ତାହା ଗର୍ଭୁ ଜାତ ହେଲେ ଦଶଟି ନନ୍ଦନ

।

ପ୍ରହସ୍ତ କାଳିକା ମୁଖ ଦମ୍ଭ ଅକମ୍ପନ

॥

ବିକଟ ଧୂମ୍ରାକ୍ଷ ଭାବ ବର୍ଣ୍ଣ ଯେ ପ୍ରଘସ

।

ସୁପାର୍ଶ୍ୱ ସଂହ୍ରାଦି ଏହି ନନ୍ଦନ ଯେ ଦଶ

॥

ପୁନ୍ତ୍ରେ ଛାଡ଼ି ଚାରି ଗୋଟି ଜନ୍ମିଲେ କନ୍ୟକା

।

କୁମ୍ଭିନସୀ ପୁଷ୍ପୋଜୁକଟା କୈକ୍ୟ ଯେ ରାକା

॥

ମାଳା ଭାର୍ଯ୍ୟା ନାମ ଅଟେ ବସୁଦା ସୁନ୍ଦରୀ

।

ଏହା ଗର୍ଭୁ ଜାତ ହୋଇ ଥିଲେ ପୁନ୍ତ୍ର ଚାରି

॥

ବଳିଷ୍ଠ ସମ୍ପତ୍ତି ହର ଅନିଳ ଅନଳ

।

ଏହି ଚାରି ପୁନ୍ତ୍ର ଅତିରେକ ମହାବଳ

॥

ସୁମାଳି ପ୍ରଭୃତି ପୁନ୍ତ୍ର କନ୍ୟା ସହିତରେ

।

ଅତିରେକ ଅତ୍ୟାଚାର କଲେ ଜଗତରେ

॥

ଏମାନଙ୍କ ଗତି ବାୟୁ ପରି ଦ୍ରୂତ ତର

।

ମହା ତେଜୋବନ୍ତ କିବା ଯମ ସହୋଦର

॥

ବୀର ମଦେ ଉନମତ୍ତ ହୋଇ ଦୈତ୍ୟଗଣ

।

ଦେବତା ଗନ୍ଧର୍ବ ଗଣେ କଲେ ଉତ୍ପାତନ

॥

ଦାମ୍ଭିକ ଗର୍ବିତ ହୋମ ଯଜ୍ଞ ନାଶକାରୀ

।

ବୁଲନ୍ତି ନ୍ତ୍ରିଲୋକ ମଧ୍ୟେ ଦିବସ ସର୍ବରୀ

॥

କରନ୍ତେ ରାକ୍ଷସେ ଅତିରେବ ଉତପାତ

।

ଦେବର୍ଷି ମହର୍ଷି ଗଣେ ହୋଇ ମହାଭୀତ

॥

ନ ଦେଖି ଉପାୟ ପାଇବାକୁ ପରିନ୍ତ୍ରାଣ

।

ଉମାପତି ଶିବଠାରେ ପଶିଲେ ଶରଣ

॥

ଜଗତର ସୃଷ୍ଟି ସ୍ଥିତି ସଂହାର କାରଣ

।

ଆରାଧ୍ୟ ପରମ ଗୁରୁ ପତିତ ପାବନ

॥

ଭଗବାନ ଶିବଠାରେ ହୋଇ ଉପସ୍ଥିତ

।

ଜଣାଇଲେ ଋଷି ଗଣେ ଯୋଡ଼ି ବେନି ହାତ

॥

ଆହେ ମହାପ୍ରଭୁ ସୁକେଶର ପୁନ୍ତ୍ର ଗଣ

।

ବ୍ରହ୍ମାବରେ ଅତିରେକ ହୋଇ ବଳବାନ

॥

ମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମ କରୁଛନ୍ତି ଛାରଖାର

।

ପ୍ରଜାଗଣ ପ୍ରତି କରୁଛନ୍ତି ଅତ୍ୟାଚାର

॥

ଦେଲେଣି ଦେବତା ଗଣେ ସ୍ୱର୍ଗୁ ଦୂରକରି

।

କେଳି କରୁଛନ୍ତି ଘେନି ଗନ୍ଧର୍ବ ଅପ୍‌ସରୀ

॥

ଆମ୍ଭେମାନେ ବିଷ୍ଣୁ ମହାଦେବ ପ୍ରଜାପତି

।

ଦିବାକର ନିଶାକର ଯମ ଶଚୀପତି

॥

ଦୈତ୍ୟ ଆପଣାକୁ ଏହିପରି ଭାଳି ମନେ

।

ଦେଉଛନ୍ତି ମହାକଷ୍ଟ ଦେବଋଷି ଗଣେ

॥

ଆହେ ଦେବ ଦେବ ଆମ୍ଭେମାନେ ହୋଇ ଭୀତ

।

ଆପଣଙ୍କ ଚରଣରେ ହୋଇଛୁଁ ଆଶ୍ରିତ

॥

ଅନୁଗ୍ରହ କରି କର ଅଭୟ ପ୍ରଦାନ

।

ଦେବତା କଣ୍ଟକ ଗଣେ କର ନିବାରଣ

॥

ବୋଇଲେ ଭବାନି ପତି ଦେବତା ମାନଙ୍କୁ

।

ନ ମାରିବୁଁ ସ୍ୱ ହସ୍ତରେ ସୁମାଳି ବଂଶକୁ

॥

ଆମ୍ଭ ଯୋଗେ ହେବ ନାହିଁ ସେମାନଙ୍କ କ୍ଷୟ

।

ମାତ୍ର ବୋଲୁ ଅଛୁଁ ଶୁଣ ରକ୍ଷାର ଉପାୟ

॥

ତୁମ୍ଭେମାନେ ବିଷ୍ଣୁ ଠାରେ ଜଣାଅ ସକଳ

।

କରିବେ ସେ ନିଶ୍ଚେ ଦୈତ୍ୟମାନଙ୍କୁ ନିର୍ମ୍ମୂଳ

॥

ଅନନ୍ତର ଦେବେ ରୁଦ୍ରେ କରି ପ୍ରଣିପାତ

।

ଚନ୍ତ୍ରଧାରି ବିଷ୍ଣୁ ପାଶେ ହେଲେ ଉପସ୍ଥିତ

॥

ଜଡ଼ଘାଲି ଶୋଇ ସର୍ବେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପୟରେ

।

ବିନୟରେ ଜଣାଇଲେ ତାହାଙ୍କ ଛାମୁରେ

॥

ଆହେ ଦେବ ସୁକେଶର ତିନି ଗୋଟି ସୁତ

।

ବର ଲାଭ କରି ହୋଇ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ବିତ

॥

ଲଙ୍କାପୁରୀ ମଧ୍ୟେ ଆଉ ନ୍ତ୍ରିକୁଟ ଶିଖରେ

।

ଅତ୍ୟାଚାର କରୁଛନ୍ତି ଆସି ସ୍ୱର୍ଗ ପୁରେ

॥

ଦେବତା ମହର୍ଷି ଗଣେ ଦେଇଛନ୍ତି କଷ୍ଟ

।

କଲେଣିକ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସ୍ୱସ୍ଥାନରୁ ଭ୍ରଷ୍ଟ

॥

ଆହେ ଦେବ ତୁମ୍ଭଠାରେ ପଶୁଛୁଁ ଶରଣ

।

ଅସୁରଙ୍କ ଅତ୍ୟାଚାର କର ନିବାରଣ

॥

ଚନ୍ତ୍ରାସ୍ତେ ଛେଦନ କର ସେମାନଙ୍କ ଶିର

।

ଆମ୍ଭେମାନେ ରହୁଁ ନିଜ ସ୍ଥାନେ ହୋଇ ସ୍ଥିର

॥

ତୁମ୍ଭ ବିନା ନାହିଁ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ଗତି

।

ଅତଏବ ରକ୍ଷା କର ଆହେ ଲକ୍ଷ୍ମୀପତି

॥

ଅନନ୍ତର ଚନ୍ତ୍ରଧର ବୋଇଲେ ହେ ଦେବେ

।

ତୁମ୍ଭେମାନେ ନିଶ୍ଚିନ୍ତରେ ରୁହ ଯାଇ ସର୍ବେ

॥

ଜାଣୁ ଆମ୍ଭେ ମାଲ୍ୟବାନ ସୁକେଶ ବୃତ୍ତାନ୍ତ

।

ରୁଦ୍ର ବରେ ହୋଇଛନ୍ତି ସେମାନେ ଗର୍ବିତ

॥

ନିଶ୍ଚୟ କରିବୁଁ ବଧି ପାପିଷ୍ଠ ଅସୁରେ

।

ତୁମ୍ଭେମାନେ ଆଜିଠାରୁ ରୁହ ଆନନ୍ଦରେ

॥

ବିଷ୍ଣୁ ବାକ୍ୟେ ଆନନ୍ଦିତ ହୋଇ ଦେବଗଣ

।

ନିଜ ନିଜ ସ୍ଥାନେ କଲେ ସକଳ ପ୍ରସ୍ଥାନ

॥

ଦେବତାଙ୍କ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଶୁଣି ମାଲ୍ୟବାନ

।

ଭ୍ରତୃଦ୍ୱୟ ପାଶେ ରାଇ ବୋଇଲା ବଚନ

॥

ଦେଖ ଭାଇ ଦେବ ଋଷି ରାଜ ଋଷି ଗଣେ

।

ଯାଇ ଥିଲେ ଦେବ ଦେବ ଋଦ୍ର ସନ୍ନିଧନେ

॥

ଜଣାଇଲେ ଆହେ ଦେବ ସୁକେଶ କୁମରେ

।

ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ବିତ ହୋଇ ଆପଣଙ୍କ ବରେ

॥

ଆମ୍ଭମାନ ପ୍ରତି କରୁଛନ୍ତି ଅତ୍ୟାଚାର

।

କୃପାକରି ସେମାନଙ୍କୁ କରୁନ୍ତୁ ସଂହାର

॥

ରହି ନ ପାରିବୁଁ କେହି ନିଜ ନିଜ ସ୍ଥାନେ

।

ଦୟାକରି ନାଶ କର ସେ ରାକ୍ଷସ ଗଣେ

॥

ଦେବତାଙ୍କ ବାକ୍ୟ ଶୁଣି ରୁଦ୍ର ଉମାସାଇଁ

।

ବୋଇଲେ ଯେ ହସ୍ତ ପୁଣି ମସ୍ତକ ହଲାଇ

॥

ଆହେ ଦେବତାଏ ଶୁଣ ସୁକେଶର ସୁତେ

।

ଆମ୍ଭବରେ ହୋଇଛନ୍ତି ଅଜେୟ ଜଗତେ

॥

ଆମ୍ଭର ଅବଧ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ସେମାନେ

।

ଅତଏବ ଯାଅ ଚନ୍ତ୍ରପାଣି ସନ୍ନିଧାନେ

॥

ତୁମ୍ଭେମାନେ ତାଙ୍କଠାରେ ପଶିଲେ ଶରଣ

।

ଅବଶ୍ୟ କରିବେ ସର୍ବ ଭୟ ନିବାରଣ

॥

ଅନନ୍ତର ଦେବ ଗଣେ ଯାଇ ବିଷ୍ଣୁ ପାଶ

।

ଜଣାଇଲେ ଅସୁରଙ୍କ ସକଳ ସନ୍ଦେସ

॥

ବୋଇଲେ ସକଳ ଶୁଣି ଦେବ ଚନ୍ତ୍ରଧର

।

ଆହେ ଦେବେ ତୁମ୍ଭେମାନେ ନ ହୁଅ କାତର

॥

ଅସୁର ମାନଙ୍କୁ ବଧ କରିବୁଁ ନିଶ୍ଚୟ

।

ଦୂର ହେଲା ଜାଣ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ଭୟ

॥

କି କରିବୁଁ ବୋଲ ଏବେ ଆହେ ଭ୍ରାତୃ ଗଣ

।

ଶୁଣିଲତ ଯାହା ବୋଲିଛନ୍ତି ନାରାୟଣ

॥

ହିରଣ୍ୟ କଶିପୁ ପରା ଦୈତ୍ୟ ମହାବୀର

।

ନ ପାଇ ପାରିଲେ ବିଷ୍ଣୁ ହସ୍ତରୁ ଉଦ୍ଧାର

॥

କାଳନେମି ବହୁ ମାୟୀ ନମୁଚି ଯମଳ

।

ଅର୍ଜୁନ ସଂହ୍ରଦି ଶୁମ୍ଭ ଆଦିଲୋକପାଳ

॥

ହାର୍ଦିକା ପ୍ରଭୃତି ବୀର ନିଶୁମ୍ଭି ରାଧେୟ

।

ଥିଲେ ଏକ ଏକ ଜଣ ଜଗତେ ଅଜେୟ

॥

ଯାଗ ଯଜ୍ଞ କାରୀ ସର୍ବ ଶାସ୍ତ୍ରରେ କୁଶଳ

।

ଶନ୍ତ୍ରୁ ଗଣ ଉପୁ ପ୍ରଦି ଜ୍ଞାନୀ ମହାବଳ

॥

ବିଷ୍ଣୁ ହସ୍ତେ ଏକ ଏକ ପାଇଲେ ନିଧନ

।

ଅତଏବ କଥା କିଛି ନୁହଇ ସାମାନ୍ୟ

॥

ନାରାୟଣ ସଙ୍ଗେ ଯୁଦ୍ଧ ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ

।

ଅତଏବ କର ଏଥି ଉପାୟ ବିଧାନ

॥

ମାଲ୍ୟବାନ କଥା ଶୁଖି ମାଳୀ ଯେ ସୁମାଳୀ

।

ବୋଇଲେ ହୋଇଛୁଁ ସର୍ବେ ରୁଦ୍ର ବଳେ ବଳୀ

॥

ଆମ୍ଭେମାନେ ଅଧ୍ୟୟନ ଯଜ୍ଞ ଅନୁଷ୍ଠାନ

।

କରୁ ଅଛୁଁ ଦାନ ପୁଣି ଧର୍ମ ସଂସ୍ଥାପନ

॥

ନିରୋଗ ଦୀର୍ଘାୟୁ ହୋଇ ଅଛୁଁ ଶିବ ବରେ

।

ଆମ୍ଭ ମାନଙ୍କର ପୁଣି ଭୟ ଶତ୍ରୁ ଠାରେ

॥

ନାରାୟଣ ରୁଦ୍ର ଯମ କିମ୍ବୀ ଶଚୀ ନାଥ

।

କେ କରିବ ଯୁଦ୍ଧ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କ ସହିତ

॥

କି ଦୋଷ କରିଛୁଁ ଆମ୍ଭେମାନେ ବିଷ୍ଣୁ ଠାରେ

।

ତେବେ କିପାଁ ବୋଲ ନାଶ କରିବେ ସମରେ

॥

ଦେବତାଏ ବିଷ୍ଣୁ ଠାରେ ନାନା କଥା କହି

।

ଦେଇଛନ୍ତି ତାଙ୍କ ମନୋବିକାର ଜନ୍ମାଇ

॥

ଅତଏବ ଆସ ସର୍ବେ ବିଳମ୍ବ ନକରି

।

ଦେବତା ମାନଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧେ ପକାଇବୁଁ ମାରି

॥

ଦୈତ୍ୟ ଗଣ ଏହିରୂପ କରିଣ ମନ୍ତ୍ରଣା

।

କଲେକ ସକଳ ସ୍ଥାନେ ସମର ଘୋଷଣା

॥

ଦମ୍ଭ ବୃନ୍ତ୍ର ମହାବୀର ମାନେ କ୍ରୋଧ ଭରେ

।

ବାହାରିଲେ ଚତୁରଙ୍ଗୀ ସେନା ସହିତରେ

॥

ଗର୍ବିତ ରାକ୍ଷସ ଗଣେ କରି ଆସ୍ୱାଦନ

।

ବାହାରିଲେ ନାନା ଯାନେ କରି ଆରୋହଣ

॥

କେହିବା ଚଢ଼ିଛି ଗଜେ ରଥର ଉପରେ

।

କେହିବା ଗର୍ବର ବୃଷ ଉଷ୍ଟ୍ର-ଶିଶୁମାରେ

॥

କେହି ସର୍ପେ କେହି ମୀନେ କଚ୍ଛପ ମକରେ

।

ସିଂହ ବ୍ୟାଘ୍ର ମୃଗ ପକ୍ଷୀ ବରାହ ଚମରେ

॥

ଲଙ୍କାପୁରୁ ବାହାରିଲେ ଦୈତ୍ୟ ସଜ ହୋଇ

।

ଦେବ ଲୋକେ ଆଡ଼ି ଦେଲେ ସର୍ବେ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ

॥

ଲଙ୍କାର ବିନାଶ କାଳ ଦେଖିଣ ଆସନ୍ନ

।

ଭୀତ ହେଲେ ଲଙ୍କାପୁରା ବାସୀ ଦେବ ଗଣ

॥

କେହିବା ଚଢ଼ିଛ ଯାଚେ କେ ଚାଲେ ପଦରେ

।

ଧାଡ଼ି ଦେଇଛନ୍ତି ଦେବ ଲୋକକୁ ଅସୁରେ

॥

ଲଙ୍କାପୁରୀ ଦେବତାଏ ଗୃହରେ ନ ରହି

।

ପଛେ ପଛେ ଚାଲୁଛନ୍ତି ପଲ ପଲ ହୋଇ

॥

ଅନ୍ତରୀକ୍ଷେ ଦେଖାଗଲା ନାନା ଅମଙ୍ଗଳ

।

ଜଣାଗଲା ଦୈତ୍ୟେ ଏବେ ହେବେଟି ନିର୍ମୂଳ

॥

ଘନ ଘନ ହେଲା ଆକାଶରୁ ଉଲ୍କାପାତ

।

ବରଷିଲେ ମେଘ ମାଳେ ଅସ୍ଥି ଭଷ୍ମ ରକ୍ତ

॥

ଅକସ୍ମାତ ମହାସିନ୍ଧୁ ହେଲା ଉଚ୍ଛୁଳିତ

।

ମହା ମହା ଗିରିମାନ ହେଲେ ବିଚଳିତ

॥

ଉଚ୍ଚ ରବେ ଶିବାଗଣ କରନ୍ତି ଚିତ୍କାର

।

ଶୂନ୍ୟରେ ଉଡ଼ନ୍ତି ଗୃଧ୍ରେ ହୋଇ ବୃତାକାର

॥

ଉଡ଼ିଲେ ଯେ ରକ୍ତପାଦ କପୋତ ସାରିକା

।

ବାୟସେ କରନ୍ତି ରାବ ଅମଙ୍ଗଳ କାକା

॥

ଅହଙ୍କାର ଦୈତ୍ୟ ଗଣେ ଦେଖି ଏହି ସର୍ବ

।

ଯାଉଛନ୍ତି ସମରକୁ କରି ମହା ଗର୍ବ

॥

ସୁମାଳୀ ମହାବଳ ମାଳୀ ମାଲ୍ୟବାନ

।

ଦୈତ୍ୟ ଶ୍ରେଣୀ ଅଗ୍ରେ ଅଗ୍ରେ କରନ୍ତି ଗମନ

॥

ଦେବତା ଆଶ୍ରୟ ସ୍ଥାନ ଯେମନ୍ତ ବିଧାତା

।

ମାଲ୍ୟବାନ ସେହିପରି ଅସୁରଙ୍କ ନେତା

॥

ଘନ ଘନ ନାଦ କରି ଚାଲନ୍ତି ଅସୁରେ

।

ଦେବ ଲୋକେ ଜୟ ଲାଭ କରିବା ଆଶାରେ

॥

ଦୈତ୍ୟ ଶ୍ରେଣୀ ଆଗମନ ଦୂତ ମୂଖୂ ଶୁଣି

।

ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ସଜ ହେଲେ ଦେବ ଚନ୍ତ୍ରପାଣି

॥

ଗରୁଡ଼ ପୃଷ୍ଠରେ କରିଛନ୍ତି ଆରୋହଣ

।

ଶ୍ରୀ ଅଙ୍ଗେ କବଚ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରି ଦିପ୍ତିମାନ

॥

କଟିତଟେ ଖଡ୍ଗ ଝୁଲେ ବନ୍ଧନ ସୂତରେ

।

ଶର ପୂର୍ଣ୍ଣାପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଛି ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ

॥

ଚତୁର୍ହସ୍ତେ ଶଙ୍ଖଚନ୍ତ୍ର ଗଦା ଶାର୍ଙ୍ଗ ଧନୁ

।

ନବ ଜଳଧର ପରି ଶ୍ୟାମ କାନ୍ତି ତନୁ

॥

ଦେବର୍ଷି ଗନ୍ଧର୍ବ ଯକ୍ଷ ନାଗ ସିଦ୍ଧ ଗଣ

।

ମିଳି ସର୍ବେ କଲେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ସ୍ତୁତିଗାନ

॥

ଅହଙ୍କାରୀ ଦୈତ୍ୟ ଗଣେ କରିବାକୁ ନାଶ

।

ବେଗେ ଯାଇ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ଥଳେ ହେଲେକ ପ୍ରବେଶ

॥

ପକ୍ଷୀରାଜ ଗରୁଡ଼ଙ୍କ ପକ୍ଷ ପବନରେ

।

ଇତସ୍ତତ ବିଚଳିତ ହେଲେକ ଅସୁରେ

॥

ଅନନ୍ତର ଦୈତ୍ୟ ଗଣ ଦେଖି ନାରାୟଣେ

।

ହୁଙ୍କାରେ ଗର୍ଜନ କରି ପ୍ରବେଶିଲେ ରଣେ

॥

ବିନ୍ଧୁଛନ୍ତି ବାଣ ନାରାୟଣେ ଲକ୍ଷ କରି

।

ପର୍ବତ ଉପରେ ଯେହ୍ନେ ବରଷଇ ବାରି

॥

କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟେ ଉଡ଼ୁ ଥାନ୍ତି ଯେତେ ପଙ୍ଗପାଳ

।

ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଅନଳେ ଯେହ୍ନେ ପତଙ୍ଗ ମଣ୍ଡଳ

॥

ମଧୁ ଭାଣ୍ଡେ ଦଂଶ କିମ୍ବା ସମୁଦ୍ରରେ ମୀନ

।

ଆକାଶରେ ଉଡ଼ୁ ଅଛି ତେତେ ଦୈତ୍ୟ ବାଣ

॥

ବାୟୁ ବଜ୍ର ବେଗେ ବାଣ ଆସୁ ଅଛି ଉଡ଼ି

।

ଚୁର୍ଣ୍ଣୀଭୁତ ହେଉଛନ୍ତି ବିଷ୍ଣୁ ଦେହେ ପଡ଼ି

॥

ଚତୁରଙ୍ଗୀ ସୈନ୍ୟ ବଳ ଥାଇ ଆକାଶରେ

।

ବିନ୍ଧୁଛନ୍ତି ବାଣମାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଉପରେ

॥

ଅନନ୍ତର ଶାର୍ଙ୍ଗଧନୁ କରି ଆକର୍ଷଣ

।

ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ଥଳେ ପ୍ରବେଶିଲେ ପ୍ରଭୁ ନାରାୟଣ

॥

ବଜ୍ର ତୁଲ୍ୟ ବିଷ୍ଣୁ ବାଣ ହୁଅନ୍ତେ ପତିତ

।

ପଳାଇଲେ ଦୈତ୍ୟଗଣ ହୋଇ ଇତସ୍ତତ

॥

ଉଡ଼ିଯାନ୍ତି ମେଘେ ଯେହ୍ନେ ପ୍ରବଳ ପବନେ

।

ପଳାନ୍ତି ଅସୁର ଗର ତେହ୍ନେ ବିଷ୍ଣୁ ବାଣେ

॥

ବଜାଇଲେ ନାରାୟଣ ଶଙ୍ଖ ପାଞ୍ଚଜନ୍ୟ

।

ମେଦିନୀ ହେଲାକ ଶବଦରେ କମ୍ପମାନ

॥

ଭୟ ପାନ୍ତି ମୃଗେ ଯେହ୍ନେ ସିଂହ ନାଦ ଶୁଣି

।

ପଳାଇଲେ ଶଙ୍ଖ ନାଦ ଶୁଣି ଦୈତ୍ୟ ଶ୍ରେଣୀ

॥

ନ ରହି ପାରିଲେ ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷେନ୍ତ୍ରେ ଅଶ୍ୱଗଣ

।

ଶଙ୍ଖ ନାଦ ଶୁଣି ହସ୍ତୀ ହେଲେ ଅଚେତନ

॥

ରଥରୁ ପଡ଼ିଲେ ବୀରେ ହୋଇ ହୀନ ବଳ

।

ରଣ ଛାଡ଼ି ପଳାଇଲେ ପଦାତି ସକଳ

॥

ନାରାୟଣ ଶର ତେଜ ଯେହ୍ନେ ବଜ୍ର ସାର

।

ପଡ଼ି କରୁ ଅଛି ଦୈତ୍ୟ ଶ୍ରେଣୀ ଛାର ଖାର

॥

କେବେ କରୁଛନ୍ତି ନାରାୟଣ ଶଙ୍ଖ ଧ୍ୱନି

।

କେବେ ବିନ୍ଧୁ ଛନ୍ତି ବାଣ ଶାର୍ଙ୍ଗ ଧନୁ ଟାଣି

॥

କେବେ ଦେଉଛନ୍ତି ରଣେ ହୁହୁଙ୍କାର ରଡ଼ି

।

ଶୁଣି ଯାଉ ଅଛି ଅସୁରଙ୍କ ପ୍ରାଣ ଉଡ଼ି

॥

ଅସୁରଙ୍କ ରଥ ଧନୁ ପତାକା ତୂଣୀର

।

ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରି ଦେଲେ ପ୍ରଭୁ ଚନ୍ତ୍ରଧର

॥

ବିଷ୍ଣୁ ଶର ସୂର୍ଯ୍ୟ ରଶ୍ମୀ ପରି ଦୀପ୍ତି ମାନ

।

ନିର୍ଘୋଷ କୁଳୀଶ ଠାରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ କଠିଣ

॥

ଇନ୍ଦୁରକୁ ନାଶ କଲେ ଯେସନେ ମାର୍ଜାର

।

ମଲେ ଦୈତ୍ୟ ବିଷ୍ଣୁ ବାଣେ ସେହି ପରକାର

॥

ଅସୁରଙ୍କୁ ନାଶ କରି ବିଷ୍ଣୁ ଚକ୍ରପାଣି

।

ପୁଣ ପୁଣ କରୁଛନ୍ତି ପାଞ୍ଚଜନ୍ୟ ଧ୍ୱନି

॥

ଶରପାତେ ଭୀତ ଶଙ୍ଖ ନାଦରେ ବିହ୍ୱଳ

।

ହୋଇ ପଳାଇଲେ ଲଙ୍କାପୁରେ ଦୈତ୍ୟ କୂଳ

॥

ପଳାଇ ଯାଆନ୍ତେ ଲଙ୍କାପୁରେ ଦୈତ୍ୟ ସୈନ୍ୟ

।

ସୁମାଳୀ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ଯାଇ କଲା ଆକ୍ରମଣ

॥

ଯେସନେ ଯାହାର ରାଶି ସୂର୍ଯ୍ୟକୁ ଢାଙ୍କଇ

।

ତେହ୍ନେ ଦୈତ୍ୟ ଶରେ ବିଷ୍ଣୁ ଦେହ ଗଲା ଛାଇ

॥

ଏହା ଦେଖି ରାକ୍ଷସଙ୍କ ହେଲା ଭୟ ଦୂର

।

ମନ ମଧ୍ୟେ ହେଲା ପୁଣି ସାହସ ସଞ୍ଚାର

॥

ମରିଥିଲେ ବିଷ୍ଣୁ ବାଣେ ଯେ ସର୍ବ ଅସୁର

।

ବଞ୍ଚାଇଲା ସୁମାଳୀ ଯେ ତାଙ୍କୁ ପୁନର୍ବାର

॥

କ୍ରୋଧ ଭରେ ସିଂହ ରଡ଼ି ଦେଇ ଘନ ଘନ

।

ବାହୁପଟ ମାରି ହେଲା ବିଷ୍ଣୁ ସମ୍ମୁଖିନ

॥

ହସ୍ତୀ ଯେହ୍ନେ ଆସ୍ଫାଳନ କରେ ନିଜ ଶୁଣ୍ଡ

।

ସୁମାଳୀ ହଲାଇ ସେହିପରି ଭୁଜ ଦଣ୍ଡ

॥

ଆନନ୍ଦରେ ଘନ ଘନ କରଇ ଗର୍ଜନ

।

କକଡ଼ା ମାସରେ ଯେହ୍ନେ ଗର୍ଜେ ନବ ଘନ

॥

ନାରାୟଣ ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର ହସ୍ତେ ଧରି

।

ଅସୁର ସାରଥି ମୁଣ୍ଡ ଦେଲେ ଦ୍ୱିଧା କରି

॥

ମରନ୍ତେ ସାରଥି ରଥ ଯୁକ୍ତ ଅଶ୍ୱ ଗଣ

।

କୁମାର୍ଗରେ କଲେ ଇତସ୍ତତଃ ବିଚରଣ

॥

ବିପଥେ ଚଳନ୍ତେ ଅଶ୍ୱେ ସୁମାଳୀ ଅସୁର

।

ସେନା ଶ୍ରେଣୀ ମଧ୍ୟେ ହେଲା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅଧୀର

॥

ରଥରୁ ଓହ୍ଲାଇ ତହୁଁ ଧରି ଧନୁର୍ବାଣ

।

କ୍ରୋଧଭରେ ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରତି ହେଲା ଧାବମାନ

॥

ରାକ୍ଷସର ଶରମାନ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଖଚିତ

।

ଶୂନ୍ୟ ମାର୍ଗେ ବେଗେ ଧାଏଁ ଯେସନେ ବିଦ୍ୟୁତ

॥

କ୍ରୌଞ୍ଚ ରନ୍ଦ୍ରଭେଦି ଯେହ୍ନେ ଯାଆନ୍ତି ପକ୍ଷୀଏ

।

ପଶନ୍ତି ଅସୁର ବାଣେ ନାରାୟଣ ଦେହେ

॥

ଘନ ଘନ ପଡ଼ୁ ଅଛି ଆସି ଦୈତ୍ୟ ବାଣ

।

ମାତ୍ର ବିଚଳିତ ହେଲେ ନାହିଁ ଭଗବାନ

॥

ଅନନ୍ତର ଶରାସନ ଧରି ନାରାୟଣ

।

ଦୈତ୍ୟ ପ୍ରତି ଶରତ୍ୟାଗ କଲେ ଘନ ଘନ

॥

କରିଥିଲେ ସୁଧାପାନେ ଯେହ୍ନେ ସର୍ପ ଗଣ

।

ବିଷ୍ଣୁ ବାଣ କଲେ ଦୈତ୍ୟ ଦେହୁଁ ରକ୍ତ ପାନ

॥

ଅନନ୍ତର ବିଷ୍ଣୁ ମାଳୀର ଯେ ଧ୍ୱଜ ଦଣ୍ଡ

।

କରି ପଳାଇଲେ ଧନୁ ଅଶ୍ୱ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ

॥

ରଥ ଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇ ମାଳୀ ଘେନି ଗଦା ହସ୍ତେ

।

ଧାଇଲା ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ପ୍ରତି ମାରିବା ନିମନ୍ତେ

॥

ବାସବ ପ୍ରହାରେ ଯେହ୍ନେ ବଜ୍ରରେ ପଙ୍ଗତ

।

ଗରୁଡ଼ ଲଲାଟେ କଲା ମାଳୀ ଗଦାଘାତ

॥

ଗଦାଯାଏ ପକ୍ଷୀସଜ ଦେଇ ଘୋର ରଡ଼ି

।

ପଳାଇଲା ବିଷ୍ଣୁ ଘେନି ରଣ ଭୂମି ଛାଡ଼ି

॥

ଏହା ଦେଖି ଦୈତ୍ୟ ଗଣ ହେଲେ ଆନନ୍ଦିତ

।

କ୍ରୋଧଭର ହୋଇ ତହୁଁ ବିଷ୍ଣୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ କାନ୍ତ

॥

ଦୈତ୍ୟ ପ୍ରତି କଲେ ସୁଦର୍ଶନେ ଚକ୍ର ତ୍ୟାଗ

।

ମାଳୀର ମସ୍ତକ ହୋଇ ଗଲା ଦୁଇ ଭାଗ

॥

ତଳେ ପଡ଼ି ଦୈତ୍ୟ ମୁଣ୍ଡ କରେ ଛଟପଟ

।

ରାହୁ ମୁଣ୍ଡ ତୁଲ୍ୟ କରି ଚିତ୍କାର ଉତ୍‌କଟ

॥

ଦେବ ଲୋକେ ନାଚ ହେଲା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦ

।

ନାରାୟଣେ ଦେଲେ ସୁରଗଣେ ସାଧୁବାଦ

॥

ମାଳୀ ମୃତ୍ୟୁ ଦେଖ ସୁମାଳୀ ଯେ ମାଲ୍ୟବାନ

।

ଯୁଦ୍ଧ ଛାଡ଼ି କଲେ ଲଙ୍କାପୁରେ ପଳାୟନ

॥

ଗରୁଡ଼ ଆଶ୍ୱସ୍ତ ହୋଇ ଏହି ସମୟରେ

।

ଉଡ଼ାଇଲା ଦୈତ୍ୟ ଗଣେ ପକ୍ଷ ପବନରେ

॥

ରଣ ସ୍ଥଳ ଅତିଶୟ ଦିଶୁଛି ଭୀଷଣ

।

କାହାର ପଡ଼ିଛି ହସ୍ତ ବାହାର ବଦନ

॥

କାହାର ଯାଇଛି ହସ୍ତ ପଦ ଶିର ଉଡ଼ି

।

ଛଟ ପଟ ହେଉ ଅଛି କବନ୍ଧଟା ପଡ଼ି

॥

କାହାବକ୍ଷ ହୋଇ ଅଛି ଗଦାଘାତେ ଚୂର୍ଣ୍ଣ

।

କାହାର ହୋଇଛି ଚକ୍ର ଦାଢ଼େ ହସ୍ତ ଭଗ୍ନ

॥

କେହି ରଣ ଭୂମି ଛାଡ଼ି ପଳାଏ ବିକଳେ

।

କେହି ଶୂନ୍ୟୁ ଖସି ପଡ଼ୁ ଅଛି ସିନ୍ଧୁ ଜଳେ

॥

କେହି ଦରମଲା ହୋଇ ଯାଉଛି ପଳାଇ

।

କେହି ବୋଲେ କାହିଁ ଯିବି ଆଲୋ ବାପ ଭାଇ

॥

ନାରାୟଣ ଚକ୍ର ପଡ଼ିବାରୁ ଘନ ଘନ

।

ଦୈତ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ଗଣ ହୋଇ ଗଳେ ଛିନ୍ନ ଛିନ୍ନ

॥

କେହି ପଳାଉଛ ଫିଟି ଯାଇ ଅଛି କେଶ

।

କେହି ଧାଏଁ ଘନ ଘନ ପକାଇ ନିଶ୍ୱାସ

॥

କେହି ପଳାଇବା ବେଳେ ପଡ଼ୁଛି ହାବୁଡ଼ି

।

ପଛେ ଥିବା ଦୈତ୍ୟ ପଡ଼ି ଗଲା ତାକୁ ମାଡ଼ି

॥

କେହି ଦୈତ୍ୟ ପଳାଉଛି ନ ଚାହିଁ ପଛକୁ

।

ଏକ ନ ବୋଲଇ କଥା ଆରେକ ସଙ୍ଗୀକୁ

॥

ଏହିରୂପେ ବିକଳରେ ସମସ୍ତ ଅସୁରେ

।

ପଳାଇ ଲୁଚିଲେ ଯାଇ ସଙ୍ଗେ ଲଙ୍କାପୁରେ

॥

ଅବଶିଷ୍ଟ ଯେତେ ଥିଲେ ଯୁଦ୍ଧରେ ରାକ୍ଷସ

।

ଏକ ଏକ ବିଷ୍ଣୁ ତାଙ୍କୁ କରନ୍ତେ ବିନାଶ

॥

ଏହା ଦେଖି ମାଲ୍ୟବାନ ଅଇଲା ବାହୁଡ଼ି

।

କୂଳ ଛୁଇଁ ଫେରିଲା କି ସମୁଦ୍ର ଲହଡ଼ି

॥

କିରୀଟ ଚଞ୍ଚଳ ଦୁଇ ଚକ୍ଷୁ ରକ୍ତ ବର୍ଣ୍ଣ

।

ବିଷ୍ଣୁକୁ ବୋଇଲା ଚାହିଁ ଶୁଣ ନାରାୟଣ

॥

ପରାଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି ଯେ ସଙ୍ଗ ରାକ୍ଷସ

।

ନୀଚ ଲୋକ ପରି ତାଙ୍କୁ କରନ୍ତେ ବିନାଶ

॥

ଏଥୁ ଜଣା ଯାଉ ଅଛି ତୁମ୍ଭ ବଡ଼ ପଣ

।

କ୍ଷାତ ଧର୍ମ କିପାଁ କରୁ ଅଛ ଅପମାନ

॥

ଯୁଦ୍ଧ ପରାଜିତ ଲୋକେ ଯେ କରେ ବିନାଶ

।

କଦାଚିତ ପାଇ ନାହୁଁ ସେହି ଲୋକ ଯଶ

॥

ନ ଲଭି ପାରଇ ପୁଣ୍ୟବାନ ଲୋକ ଗତି

।

ଅତଏବ ବୋଲୁ ଅଛୁଁ ଆହେ ଲକ୍ଷ୍ମୀପତି

॥

ଇଚ୍ଛା ଯଦି ତୁମ୍ଭ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାର ପାଇଁ

।

ଆମ୍ଭ ସଙ୍ଗେ ଯୁଦ୍ଧ କର ଅଛୁଁ ଠିଆ ହୋଇ

॥

ବୋଇଲେ ସେ ନାରାୟଣ ଶୁଣରେ ଅସୁର

।

ଦେବତାଏ ହୋଇଛନ୍ତି ଭୟରେ କାତର

॥

ସେମାନଙ୍କୁ କରି ଆମ୍ଭେ ଅଭୟ ପ୍ରଦାନ

।

ବୋଲିଛୁଁ କରିବୁଁ ଦୈତ୍ୟ ସମୂଳେ ନିଧନ

॥

ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପାଳିବୁଁ ହେବ ନାହିଁ ଅନ୍ୟ ମତ

।

ଯେଠାରେ ଦେଖିବୁଁ ଦୈତ୍ୟ କରିବୁଁ ନିପାତ

॥

ଯେବେ ଭୟେ ତୁମ୍ଭେମାନେ ପଶିବ ପାତାଳେ

।

ତଥାପି କରିବୁଁ ଆମ୍ଭେ ନିପାତ ସମୂଳେ

॥

ଶୁଣି ମାଲ୍ୟବାନ ହୋଇ କ୍ରୋଧରେ ଅସ୍ଥିର

।

ନାରାୟଣ ବକ୍ଷେ କଲା ମୂଷଳ ପ୍ରହାର

॥

ମୂଷଳ ପାଇଲା ଶୋଭା ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ବକ୍ଷରେ

।

ବିଦ୍ୟୁତ ଶୋଭଇ ଯେହ୍ନେ ନବକଳଧରେ

॥

ବିଷ୍ଣୁ ସେହି ମୂଷଳକୁ କରି ଉତ୍‌ପାଟନ

।

ମାଲ୍ୟବାନ ଉପରକୁ କଲେକ ପ୍ରେରଣ

॥

ଅଞ୍ଜନା ପର୍ବତେ ଯେହ୍ନେ ପଡ଼େ ଉଳ୍କାପିଣ୍ଡ

।

ଗମନ କରଇ ତେହ୍ନେ ମୂଷଳ ପ୍ରଚଣ୍ଡ

॥

ପଡ଼ଇ ଅଶନି ଯେହ୍ନେ ପର୍ବତ ଶିଖରେ

।

ପଡ଼ିଲା ମୂଷଳ ମାଲ୍ୟବାନ ହୃଦୟରେ

॥

ରାକ୍ଷସ କବଚ ଗଲା ହୋଇ ଛିନ୍ନ ଛିନ୍ନ

।

ପଡ଼ିଲା ରାକ୍ଷସ ତଳେ ହୋଇ ଅଚେତନ

॥

କ୍ଷଣକ ଉତ୍ତାରେ ପୁଣି ହୋଇଣ ସଚେତ

।

ଉଭା ହେଲା ବିଷ୍ଣୁ ଅଗ୍ରେ ଯେସନେ ପର୍ବତ

॥

ଅନନ୍ତର ଘେନି ଏକ ବିଶାଳ ମୁଦ୍‌ଗର

।

ନାରାୟଣ ମସ୍ତକରେ କଲାକ ପ୍ରହାର

॥

ମୁଦ୍‌ଗର ମାଇଲା ପୁଣି ଗରୁଡ଼ ଡ଼େଣାରେ

।

ଧାଇ ପାଇ ପକ୍ଷୀରାଜ ମହା କ୍ରୋଧ ଭରେ

॥

ଡ଼େଣା ପବନରେ ଦୈତ୍ୟେ ଦେଲେ ଯେ ଫୋପାଡ଼ି

।

ପବନରେ ଶୁଷ୍କପତ୍ର ଗଲା କିବା ଉଡ଼ି

॥

ପରାସ୍ତ ହୁଅନ୍ତେ ଏହିପରି ମାଲ୍ୟବାନ

।

ଲଙ୍କାପୁର ମଧ୍ୟେ କଲା ସୁମାଲ୍ୟ ପ୍ରସ୍ଥାନ

॥

ହେ ଶ୍ରୀରାମ ଏହିପରି ପୂର୍ବେ ଦୈତ୍ୟଗଣ

।

ନାରାୟଣ ହସ୍ତ ଯୁଦ୍ଧେ ହୁଅନ୍ତେ ନିଧନ

॥

ନ ରହି ପାରିଣ ପୁଣି ଭୟରେ ଲଙ୍କାରେ

।

ଲୁଚିଲେ ସକଳେ ଯାଇ ପାତାଳ ପୁରୀରେ

॥

ସାଳକଟଙ୍କଟା ବଂଶେ ଯେତେ ଥିଲେ ଦୈତ୍ୟ

।

ସର୍ବେ ହୋଇ ରହି ଥିଲେ ସୁମାଲ୍ୟ ଆଶ୍ରିତ

॥

ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ନାମରେ ଥିଲେ ଯେତେକ ରାକ୍ଷସ

।

ସେମାନଙ୍କୁ ତୁମ୍ଭେ ଯୁଦ୍ଧେ କରିଛ ବିନାଶ

॥

ପୂର୍ବରୁ ସୁମାଲ୍ୟ ମାଳୀ ପୁଣି ମାଲ୍ୟବାନ

।

ଅଟନ୍ତି ରାବଣଠାରୁ ସମସ୍ତେ ପ୍ରଧାନ

॥

ବନ ନାରାୟଣ ଶଙ୍ଖଚକ୍ର ଗଦାଧର

।

କେ କରନ୍ତା ଏହି ଦୈତ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସଂହାର

॥

ତୁମ୍ଭେ ଅଟ ସେହି ନାରାୟଣ ସନାତନ

।

ଦୈତ୍ୟ ବଧ ପାଇଁ ହୋଇ ଅଛ ଅବତୀର୍ଣ୍ଣ

॥

ଯେତେବେଳେ ଧର୍ମ ପ୍ରତି ହୁଏ ଅତ୍ୟାଚାର

।

ହୁଅଇ ମର୍ତ୍ତ୍ୟରେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଅବତାର

॥

ହେ ଶ୍ରୀରାମ ବୋଇଲୁଁ ଯେ ପୂର୍ବ ବିବରଣ

।

ରାବଣ କାହାଣୀ ଏବ ବୋଲୁଁ ଅଛୁଁ ଶୁଣ

॥

ସୁମାଳୀ ଯେ ଥିଲା ଯେବେ ପାତାଳ ପୁରୀରେ

।

ତେବେ ବାସ କରୁ ଥିଲେ କୁବେର ଲଙ୍କାରେ

॥

ଏହିରୂପେ ତହିଁ ଗତ ହେଲା କିଛିଦିନ

।

ସୁମାଳି ଯେ ମର୍ତ୍ତ ଲୋକେ କରେ ବିଚରଣ

॥

ଜଳଦ ସମାନ କୃଷ୍ଣବର୍ଣ୍ଣ ତା ଶରୀର

।

ଦୁଇ କର୍ଣ୍ଣେ ଶୋଭେ ରତ୍ନ କୁଣ୍ଡଳ ସୁନ୍ଦର

॥

ପରମା ସୁନ୍ଦରୀ କନ୍ୟା ଘେନି ସଙ୍ଗତରେ

।

ଦିବାନିଶି ମର୍ତ୍ତ୍ୟଲୋକେ ଭ୍ରମେ ଆନନ୍ଦରେ

॥

ଦେଖିଲା ସୁମାଳୀ ଦିନେ ଧନ-ଅଧିପତି

।

ପୁଷ୍ପକ ରଥରେ ଚଢ଼ି ଶୂନ୍ୟେ ଯାଉଛନ୍ତି

॥

କୁବେରଙ୍କୁ ଦେଖି ସୁମାଳୀ ଯେ ବିସ୍ମୟରେ

।

ପଳାଇ ରହିଲା ଲୁଚି ପାତାଳ ପୁରୀରେ

॥

ଭାଳିଲା ନିର୍ଜନେ ବସି ସୁମାଳୀ ଅସୁର

।

କି ରୂପ ଉନ୍ନତି ହେବ ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର

॥

ସୁମାଳୀ କନ୍ୟାର ନାମ ଅଟି କୈକସୀ

।

ଅକଳଙ୍କ ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖୀ ନବୀନା ରୂପସୀ

॥

ଏକଦା ସୁମାଳୀ ରାଇ କନ୍ୟାକୁ ପାଶକୁ

।

ବୋଇଲା ହେ କନ୍ୟେ କିଛି ବୋଲିବି ତୁମ୍ଭକୁ

॥

ତୁମ୍ଭର ବିବାହ କାଳ ହେଉଛି ଅତୀତ

।

ଏଯାଏଁତ ନ ପାଇଲି ଉପଯୁକ୍ତ ପାତ୍ର

॥

ତୁମ୍ଭ ବିଭାପାଇଁ ମୁହିଁ ନ କରିବି ଯତ୍ନ

।

ଗୁଣବତୀ ରୂପବତୀ ତୁମ୍ଭେ ନାରୀ ରତ୍ନ

॥

ମାନ୍ତ୍ର ଏବେ ହୋଇଅଛି ବାସନା ମୋହର

।

ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ତୁମ୍ଭେ ଖୋଜି ନିଅ ବର

॥

କନ୍ୟାଗଣ ପିତୃ ମାତୃ ପୁଣି ଭର୍ତ୍ତୃକୁଳ

।

କରିଥାନ୍ତି ଏମାନଙ୍କୁ ସଂଶୟ ପାକୁଳ

॥

ଅତଏବ ଆଗୋ ପୁନ୍ତ୍ରି ବୋଲୁଛୁଁ ତୁମ୍ଭକୁ

।

ଆପେ ବର ଯାଇ ତୁମ୍ଭେ ବିଶ୍ରବା ଋଷିକୁ

॥

ପ୍ରଜାପତି ବ୍ରହ୍ମା ବଂଶୋଦ୍ଭବ ମୁନିବର

।

ସର୍ବାଂଶରେ ସେହି ତୁମ୍ଭ ଉପଯୁକ୍ତ ବର

॥

ସେହି ଋଷିବରେ ତୁମ୍ଭେ କଲେକ ବରଣ

।

କୁବେର ସମାନ ତୁମ୍ଭେ ପାଇବ ନନ୍ଦନ

॥

କୈକସୀ ଜନକ ଆଜ୍ଞା ପାଇ ତତକ୍ଷଣ

।

ବିଶ୍ରବା ମହର୍ଷି ପାଶେ କଲାକ ଗମନ

॥

ଯହିଁ ତପ କରୁ ଥିଲେ ବିଶ୍ରବା ମହର୍ଷି

।

ଉପସ୍ଥିତ ହେଲା ତହିଁ ରୂପସୀ କୈକସୀ

॥

ଏମନ୍ତ କାଳରେ ମହାଋଷି ତପୋଧନ

।

ଅଗ୍ନିହୋତ୍ର ତପ କରୁ ଥିଲେ ଅନୁଷ୍ଠାନ

॥

ଏଦାରୁଣ କାଳ କଥା କିଛି ନବିଚାରି

।

ଉଭାହେଲା ତହିଁ ଯାଇ ସୁମାଳୀ କୁମାରୀ

॥

ମଥାପୋତି ଉଭା ହୋଇ ନ ବୋଲେ ବଚନ

।

ପଦ ଅଙ୍ଗୁଳିରେ କରି ଭୁମିକୁ ଖନନ

॥

ବିଶ୍ରବା ପୁଛିଲେ ସତ୍ୟ ବୋଲ ଗୋ ସୁନ୍ଦରୀ

।

କିପାଁଇ ଆସିଛ ତୁମ୍ଭେ କାହାର କୁମାରୀ

॥

ଆମ୍ଭଠାରେ ଥାଏ ଯଦି କିଛି ପ୍ରୟୋଜନ

।

କପଟ ନକରି ଦହ ସର୍ବ ବିବରଣ

॥

ହାତଯୋଡ଼ି ବୋଲେ ତହୁଁ ରୂପସୀ କୈକସୀ

।

କି କଥା ନ ଜାଣ ତୁମ୍ଭେ ଆହେ ମହାଋଷି

॥

କୈକସୀ ମୋହର ନାମ ଜନକ ଆଜ୍ଞାରେ

।

ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇଅଛି ଆପଣଙ୍କ ଠାରେ

॥

ନ ବୋଲିବି ଆଉ କିଛି ନ ପାରିବି କହି

।

ହେ ମହର୍ଷି ଆପଣଙ୍କୁ କିବା ଜଣା ନାହିଁ

॥

ଧ୍ୟାନ ବଳେ ସର୍ବ କଥା ଜାଣୁନ୍ତୁ ଆପଣ

।

ଏସ୍ଥାନେ ଆସିବା ମୋର କିବା ପ୍ରୟୋଜନ

॥

ବିଶ୍ରବା ଜାଣିଲେ ସର୍ବ ବିଷୟ ଧ୍ୟାନରେ

।

ଆସିଛି କୈକେସା ଏଥି ପୁତ୍ର ବାସନାରେ

॥

ବୋଇଲେ ବିଶ୍ରବା ତହୁଁ ଚାହିଁ କୈକସୀକୁ

।

ଦାରୁଣ କାଳରେ ତୁମ୍ଭେ ଆସିଛ ଏଠାକୁ

॥

ଦାରୁଣ ଦାରୁଣାକାର ଦାରୁଣ ସଂସାରେ

।

ଜନମିବେ ତୁମ୍ଭ ଗର୍ଭୁ ଦାରୁଣ ଅସୁରେ

॥

ବୋଇଲା କୈକସୀ ପ୍ରଭୋ କରେ ନିବେଦନ

।

ମହାଋଷି ବ୍ରହ୍ମବାଦୀ ଅଟନ୍ତି ଆପଣ

॥

ଆପଣଙ୍କ ଠାରୁ ହେବ ସୁତ ଦୁରାଚାର

।

ଜଗତେ ଦିଶିବ ଏହା ଅତି ଅସୁନ୍ଦର

॥

ବୋଇଲେ ବିଶ୍ରବା ତହୁଁ ଶୁଣ ମୋ ବଚନ

।

ତୋ ଗର୍ଭୁରୁ ଜନମିବ ଶେଷେ ଯେ ନନ୍ଦନ

॥

ଆମ୍ଭ ବଂଶ ଅନୁରୂପେ ହେବ ସେ ଧାର୍ମ୍ମିକ

।

ସତ୍ୟବାଦୀ ଜିତେନ୍ଦ୍ରିୟ ଜ୍ଞାନି ବିବେଚକ

॥

ଏହିରୂପେ ଗତ ତହୁଁ ହେଲା କିଛିଦିନ

।

ପ୍ରସବିଲା କୈକେସୀ ଯେ ରାକ୍ଷସ ଭୀଷଣ

॥

ଦଶଟା ମସ୍ତକ ତାର ହସ୍ତ ଯେ ବିଂଶତି

।

ବିଶାଳ ନୟନ ବାଳାଞ୍ଜନ ପରି ଜ୍ୟୋତି

॥

ପ୍ରକାଣ୍ଡ ବଦନ ଦନ୍ତ ଅଞ୍ଜନ ବିଶାଳ

।

ରକ୍ତବର୍ଣ୍ଣ ଓଷ୍ଠ କେଶ ପ୍ରଦୀପ୍ତ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ

॥

ଜନମିବ ମାନ୍ତ୍ରେ ପୁତ୍ର ଉଚ୍ଚ ଶିବାଗଣ

।

ବିକଟ ରୂପରେ କଲେ ଘୋର ଗରଜନ

॥

ପର୍ଜ୍ଜନ୍ୟ କଲେକ ଘନଘନ ରକ୍ତ ବୃଷ୍ଟି

।

ଆକାଶ ମଣ୍ଡଳେ ମେଘମାଳା ଗଲେ ଘୋଟି

॥

ଆକାଶରେ ଉଲ୍‌କାପାତ ହେଲା ଘନଘନ

।

ସହସା ଦିଶିଲା ସୂର୍ଯ୍ୟ ମଣ୍ଡଳ ମଳିନ

॥

ହେଲା ଭୂମିକମ୍ପ ପ୍ରବଳରେ ବହେ ବାତ

।

ଅଟଳ ପର୍ବତମାଳା ହେଲେ ବିଚଳିତ

॥

ମୁନି ହୋଇ ପୁତ୍ର ନାମ କରଣେ ପ୍ରବୃତ୍ତ

।

ବୋଇଲେ ଏହାର ନାମ ହେବ ଦଶମାଥ

॥

ହୋଇଛି ଏ ପୁନ୍ତ୍ର ଗୋଟି ଯେଣୁ ଦଶଗ୍ରୀବ

।

ଦଶଗ୍ରୀବ ବୋଲି ଜଗତରେ ବୋଲାଇବ

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ପରେ ଜାତ ହେଲା କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ

।

ଶରୀର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୀର୍ଘ ମହାବଳବାନ

॥

ତାହା ପରେ ଶୂର୍ପନଖା ହୋଇଥିଲା ଜାତ

।

ଜ୍ଞାନୀ ବିଭୀଷଣ କୈକସୀର ଶେଷ ସୁତ

॥

ଏହି ବିଭୀଷଣ ଜନମିଲେ ଯେତେବେଳେ

।

ହେଲାକ କୁସୁମ ବୃଷ୍ଟି ଗଗନ ମଣ୍ଡଳେ

॥

ଗଗନେ ଦୁନ୍ଦୁଭି ଧ୍ୱନି ହେଲା ଘନଘନ

।

ସ୍ୱର୍ଗପୁରେ ସାଧୁବାଦ ଦେଲେ ଦେବଗଣ

॥

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ଦଶଗ୍ରୀବ ଭାଇ ଦୁଇଜଣ

।

ବିଶ୍ରବା ଆଶ୍ରମେ ବଢ଼ୁ ଥାନ୍ତି ଦିନଦିନ

॥

ଦୁଇଜଣ ଭୟଙ୍କର ସ୍ୱଭାବ ଦୋଷରେ

।

ଅତ୍ୟାଚାର କଲେ ମୁନିମାନଙ୍କ ଉପରେ

॥

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ଆଶ୍ରମରେ କରି ବିଚରଣ

।

ସର୍ବଦା କରଇ ଋଷିମାନଙ୍କୁ ଭକ୍ଷଣ

॥

ଧର୍ମ ପରାୟଣ ବିଭୀଷଣ ଆଶ୍ରମରେ

।

ବେଦ ପାଠ କରି ଦିନ କାଟନ୍ତି ସୁଖରେ

॥

ଏକଦା କୁବେର ପିତୃ ଦର୍ଶନ ନିମନ୍ତ

।

ବିଶ୍ରବା ଆଶ୍ରମେ ଆସି ହେଲେ ଉପସ୍ଥିତ

॥

ରାକ୍ଷସୀ କୈକେସୀ ପାଶେ ଦେଖି କୁବେରକୁ

।

ଦଶଗ୍ରୀବେ ପାଶେ ରାଇ ବୋଇଲା ତାହାକୁ

॥

ଦେଖ ବାବୁ ତୁମ୍ଭ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଭାଇ ଏ କୁବେର

।

କେମନ୍ତ ଏହାର ତେଜ ପୁଞ୍ଜ କଳେବର

॥

ଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ସମ୍ବନ୍ଧେ ତୁଲ୍ୟ ତୁମ୍ଭେ ଦୁଇ ଜଣ

।

ମାନ୍ତ୍ରକ କେମନ୍ତ ତୁମ୍ଭେ କୁବେର କେସନ

॥

ଅତଏବ ବୋଲୁଅଛି ଶୁଣ ମୋର ବାପ

।

ଯତ୍ନକର ହେବାପାଇଁ କୁବେର ସ୍ୱରୂପ

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ବୋଲେ ଚାହିଁ ଜନନୀ ବଦନ

।

ଶୁଣ ମାତ ଏ ମୋହର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ବଚନ

॥

ହେବି ଧନପତି ତୁଲ୍ୟ ଅଥବା ଅଧିକ

।

ମନ ମଧ୍ୟୁ ତ୍ୟାଗ କର ତୁମ୍ଭେ ସର୍ବ ଦୁଃଖ

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ବିଚାରି ମନରେ

।

ଗୋକର୍ଣ୍ଣ ଆଶ୍ରମେ ଗଲା ତପସ୍ୟା ଇଜ୍ଜାରେ

॥

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ସଙ୍ଗେ କଲା ତପୋ ଅନୁଷ୍ଠାନ

।

ତପେ ତୁଷ୍ଟ ହୋଇ ବ୍ରହ୍ମା କଲେ ବରଦାନ

॥

ଅଗସ୍ତ୍ୟଙ୍କୁ ପୁଛା କଲେ କୌଶଲ୍ୟା କୁମର

।

ଅନୁଗ୍ରହ କରି ମୋତେ ବୋଲ ମୁନିବର

॥

ରାବଣ ପ୍ରଭୃତି ତିନି ଭାଇ ଆଶ୍ରମରେ

।

କେମନ୍ତେ ତପସ୍ୟା କଲେ ବୋଲ ବିଶେଷରେ

॥

ବୋଇଲେ ଅଗସ୍ତ୍ୟ ଆହେ ଶୁଣ ରଘୁରାଣ

।

ତିନି ଭାଇ କଲେ ନାନା ଧର୍ମ ଅନୁଷ୍ଠାନ

॥

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ଧର୍ମମାର୍ଗେ ଥାଏ ନିୟମରେ

।

ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳେ ତପୋ କରେ ପଞ୍ଚାଗ୍ନି ମଧ୍ୟରେ

॥

ମୂଷଳ ଧାରରେ ବୃଷ୍ଟି ହୁଏ ଯେତେବେଳେ

।

ବୀରାସନେ ବସି ତପୋ କରେ ତେତେବେଳେ

॥

ହିମନ୍ତ କାଳରେ ଜଳ ମଧ୍ୟେ ବାସ କରି

।

ତପୋ ଅନୁଷ୍ଠାନ କରେ ଦିବସ ସର୍ବରୀ

॥

ଏହିରୂପେ ଗଲା ଦଶସହସ୍ର ବରଷ

।

ଧର୍ମ୍ମଶୀଳ ବିଭୀଷଣ ରଜନୀ ଦିବସ

॥

କରଇ ତପସ୍ୟା ଏକପଦେ ଉଭା ହୋଇ

।

ପାଞ୍ଚ ସହସ୍ର ବରଷ ଗତ ହେଲା ତହିଁ

॥

ତାହାଙ୍କ କଠୋର ବ୍ରତ ହେଲେ ସମାପତ

।

କଲେ ସ୍ତୁତି ଦେବତାଏ ଅପ୍‌ସରାଏ ନୃତ୍ୟ

॥

ପାଞ୍ଚସହସ୍ର ବରଷ ସୂର୍ଯ୍ୟକୁ ଅନାଇ

।

କଲେକ କଠୋର ତପୋ ଉର୍ଦ୍ଧବାହୁ ହୋଇ

॥

ସୁରଲୋକବାସୀ ଯେହ୍ନେ କାନନ ବନରେ

।

କରନ୍ତି ଏକତ୍ର ନ୍ତ୍ରୀଡ଼ା ମନ ଆନନ୍ଦରେ

॥

ତେହ୍ନେ ବିଭୀଷଣ ଦଶ ସହସ୍ର ବରଷ

।

କାଟିଲେ ଆନନ୍ଦ ମନେ ରଜନୀ ଦିବସ

॥

ଦଶାନନ ମଧ୍ୟ ଦଶ ସହସ୍ର ବରଷ

।

କଲାକ କଠୋର ତପ କରି ଉପବାସ

॥

ପ୍ରଥମ ସହସ୍ର ବର୍ଷ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କାଳରେ

।

ନିଜ ଶିର କାଟି ଦେଲା ଆହୁତି ଅଗ୍ନିରେ

॥

ଏହିରୂପେ ଆନ ନଅ ସହସ୍ର ବରଷେ

।

ଆନ ନଅ ମୁଣ୍ଡ ଦେଲେ ଆହୂତି ହରଷେ

॥

ଦଶ ସହସ୍ର ବରଷ ହୁଅନ୍ତେ ସମାପ୍ତ

।

ଶେଷ ମୁଣ୍ଡ କାଟିବାକୁ ହେଲାକ ଉଦ୍ୟତ

॥

ଲୋକ ପିତାମହ ବ୍ରହ୍ମା ଏମନ୍ତ କାଳରେ

।

ଆସି ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ ରାବଣ ପାଶରେ

॥

ବୋଇଲେ ତାହାକୁ ବ୍ରହ୍ମା ଆହେ ଦଶଶିର

।

ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ତୁମ୍ଭେ ମାଗିନିଅ ବର

॥

ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇଛୁଁ ତୁମ୍ଭ ତପୋ ଅନୁଷ୍ଠାନେ

।

ଯେ ବର ମାଗିବ ତାହା ଦେବୁଁ ଏହିକ୍ଷଣେ

॥

ପିତାମହ ପାଦ ପଦ୍ମେ କରି ପ୍ରଣିପାତ

।

ଭକ୍ତିରେ ରାବଣ ବୋଲେ ଯୋଡ଼ି ବେନିହାତ

॥

ଆମ୍ଭେ ପ୍ରଭୋ ମୃତ୍ୟୁ ଜୀବମାନଙ୍କର ବୈରୀ

।

ସର୍ବଦା ଥାଆନ୍ତି ଲୋକେ ମରଣକୁ ଡ଼ରି

॥

ଅତଏବ ପ୍ରଭୋ ମୋତେ ଏତେ କୃପା କର

।

ଆଜ୍ଞାକର ହେବି ମୁହିଁ ଯେସନେ ଅମର

॥

ଏହା ଶୁଣି ପିତାମହ ବୋଇଲେ ତାହାକୁ

।

ପାରିବି ଅମର ବର ନ ଦେଇ ତୁମ୍ଭକୁ

॥

ଏହା ଶୁଣି ହାତଯୋଡ଼ି ବୋଲେ ଦଶଗ୍ରୀବ

।

ପକ୍ଷୀ ସର୍ପ ଯକ୍ଷ ଦୈତ୍ୟ ରାକ୍ଷସ ଦାନବ

॥

ଅବାଧ୍ୟ ହୋଇବି ଯେହ୍ନେ ଏମାନଙ୍କ ଠାରେ

।

ଆନ ପ୍ରାଣୀଗଣେ ନ ଗଣଇଁ କିଞ୍ଚିତରେ

॥

ଅରଣ୍ୟ ଜନ୍ତୁଙ୍କୁ ସଦା କରଇ ଭକ୍ଷଣ

।

ମନୁଷ୍ୟ ପ୍ରାଣୀକୁ ତୃଣ ପାତି କରେ ଜ୍ଞାନ

॥

ବୋଇଲେ କମଳାସନ ଆହେ ଦଶଗ୍ରୀବ

।

ତୁମ୍ଭର ପ୍ରାର୍ଥନା ନିଶ୍ଚେ ସଫଳ ହୋଇବ

॥

ପୁନର୍ବାର ପ୍ରଜାପତି ବୋଇଲେ ବଚନ

।

ଆନ ଦୁଇବର ମଧ୍ୟ କରୁଛୁଁ ପ୍ରଦାନ

॥

ଆହୂତି ଦେଇଛ ଯଜ୍ଞେ ଯେ ସମସ୍ତ ଶିର

।

ସେ ସକଳ ପୂର୍ବପରି ହେବ ପୁନର୍ବାର

॥

ଇଛା ଅନୁସାରେ ରୂପ କରିବ ଧାରଣ

।

ମସ୍ତକ ସକଳ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଲା ଦଶାନନ

॥

ବିଭୀଷଣ ପାଶେ ଯାଇ ତହୁଁ ପ୍ରଜାପତି

।

ବୋଇଲେ ହେ ବତ୍ସ ତୁମ୍ଭ ଅଛି ଧର୍ମେ ମତି

॥

ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇଛୁଁ ତୁମ୍ଭ ତପୋ ଅନୁଷ୍ଠାନେ

।

ଯେ ବର ମାଗିବ ତାହା ଦେବୁଁ ଏହିକ୍ଷଣେ

॥

ହାତ ଯୋଡ଼ି ବୋଲେ ଧର୍ମଶୀଳ ବିଭୀଷଣ

।

ଆପଣ ହୋଇଛ ଯେଣୁ ମୋ ପ୍ରତି ପ୍ରସନ୍ନ

॥

କୃତାର୍ଥ ହୋଇଛି ପ୍ରଭୋ ମୁହିଁ ଏତିକିରେ

।

ପ୍ରୟୋଜନ କିବା ଅଛି ଅଧିକ ବା ବରେ

॥

ତେବେ ଯଦି ଦୟାକରି ଅଛି ପ୍ରଜାପତି

।

ଦିଅ ବର ମୋର ଯେହ୍ନେ ଧର୍ମେ ଥାଏ ମତି

॥

ବିପଦ ସମୟ ଯେବେ ହେବ ଉପସ୍ଥିତ

।

ହେବି ନାହିଁ ଯେହ୍ନେ ଧର୍ମ ମାର୍ଗୁ ବିଚଳିତ

॥

ଉପଦେଶ ବିନା ଜନମିବ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ

।

ନିୟତି କରିବି ଧର୍ମ ନିୟମ ପାଳନ

॥

ଆହେ ପ୍ରଭୋ ଏହି ବର ମୋହର ଅଭିଷ୍ଟ

।

ଧର୍ମଶୀଳ ଲୋକମାନେ ତ୍ରିଭୁବନେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ

॥

ବୋଇଲେ କମଳାସନ ଆହେ ବିଭୀଷଣ

।

ରାକ୍ଷସ କୁଳରେ କରି ଜନମ ଗ୍ରହଣ

॥

ପାପବୁଦ୍ଧି ହୋଇ ନାହିଁ ଯେଣୁ ଉପସ୍ଥିତ

।

ତୁମ୍ଭର ସୁଖ୍ୟାତି ହେବ ଜଗତେ ବିଦିତ

॥

ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ଆମ୍ଭେ ଦେଉ ଅଛୁଁ ବର

।

ହୋଇ ରହି ଥିବ ତୁମ୍ଭେ ଜଗତେ ଅମର

॥

ଅନନ୍ତର ପ୍ରଜାପତି ବର ଦେବା ପାଇଁ

।

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ପାଶେ ଯାନ୍ତେ ଦେବତାଏ ତହିଁ

॥

ଜଣାଇଲେ ବ୍ରହ୍ମାଠାରେ ଯୋଡ଼ି ଗର୍ବେ କର

।

ଆହେ ପ୍ରଭୋ ଏ ପାପିଷ୍ଠେ ଦିଅ ନାହିଁ ବର

॥

ନନ୍ଦନ କାନନେ ଯାଇ ଥିଲା ଏକ ଦିନ

।

ସାତୋଟୀ ଅପସରା କଲା ସେଠାରେ ଭକ୍ଷଣ

॥

ବାସବଙ୍କ ଦଶଗୋଟି ଧରି ଅନୁଚର

।

ଏ ପାପିଷ୍ଠ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ କଲାକ ଆହାର

॥

ଦିବାରାତି ପୃଥିବୀରେ କରି ପର୍ଯ୍ୟଟନ

।

ବିସ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ଋଷି କଲାଣି ଭକ୍ଷଣ

॥

ବର ବିନା କରୁଅଛି ଏତେ ଉପଦ୍ରବ

।

ନଜାଣୁ ପାଇଲେ ବର ଅବା କି କରିବ

॥

ନ ଦେଇ ଏହାକୁ ବର କର ପ୍ରତାରଣା

।

ଏହାର ସକଳ ତପ ହେଉ ବିଡ଼ମ୍ବନା

॥

ବରଛଳେ ତାକୁ ମୋହ କରୁନ୍ତୁ ପ୍ରଦାନ

।

ତାହେଲେ ରହିବ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସମ୍ମାନ

॥

ତହୁଁ କଲେ ବ୍ରହ୍ମା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ

।

ସ୍ମରଣ କରନ୍ତେ ଦେବୀ କଲେ ଆଗମନ

॥

ବିନୟେ ପୁଛିଲେ ତହୁଁ ଦେବୀ ସରସ୍ୱତୀ

।

କି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବୁଁ ଆଜ୍ଞା କର ପ୍ରଜାପତି

॥

ବୋଇଲେ ଯେ ବ୍ରହ୍ମା ଦେବୀ ଯାଅ ଧାତିକାରେ

।

ମୋହ ଜନ୍ମାଇବ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣର ମନରେ

॥

ବସନ୍ତେ ରାକ୍ଷସ କର୍ଣ୍ଣେ ଦେବୀ ସରସ୍ୱତୀ

।

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ସ୍ମରେ ତହୁଁ ପାଇ ପ୍ରଜାପତି

॥

ବୋଇଲେ ତାହାକୁ ଆହେ ବୀର କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ

।

ମାଗିନିଅ ବର ଆମ୍ଭେ ହୋଇଛୁଁ ପ୍ରସନ୍ନ

॥

ବୋଇଲା ଯେ ଏହି ବର କରନ୍ତୁ ପ୍ରଦାନ

।

ବହୁକାଳ ଥିବି ଘୋର ନିଦ୍ରାରେ ଆଛନ୍ନ

॥

ତଥାସ୍ତୁ ବୋଲିଣ ବ୍ରହ୍ମା ଗଲେ ନିଜସ୍ଥାନେ

।

ସ୍ୱରସ୍ୱତୀ ମଧ୍ୟ ଛାଡ଼ିଗଲେ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣେ

॥

ବିଚାରିଲା ମନେ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ଅନନ୍ତର

।

କିପାଇଁ ଘଟିଲା ମୋର ବୁଦ୍ଧି ଏପ୍ରକାର

॥

ଜଣାଯାଏ ଦେବତାଏ କଲେ କିଛି କୂଟ

।

ଏଥକୁ ଘଟିଛି ମୋର ବୁଦ୍ଧିର ବିଭ୍ରାଟ

॥

ବରପାଇ ରାବଣ ପ୍ରଭୃତି ତିନି ଭାଇ

।

ପିତା ଆଶ୍ରମରେ ସୁଖେ ବାସ କଲେ ଯାଇ

॥

ସୁମାଳୀ ପାଇଲା ପରମ୍ପରା ସମାଚାର

।

ରାବଣାଦି ତିନି ଭାଇ ପାଇଛନ୍ତି ବର

॥

ବାହାରିଲା ପାତାଳରୁ ହୋଇ ଆନନ୍ଦିତ

।

ସାହସରେ ଅନୁଚରମାନଙ୍କ ସହିତ

॥

ମାରୀଚ ପ୍ରହସ୍ତ ବିରୂପାକ୍ଷ ସହୋଦର

।

ଏମାନେ ସୁମାଳୀ ସଙ୍ଗେ ହେଲେକ ବାହାର

॥

ସୁମାଳୀ ରାବଣ ପାଶେ ହୋଇ ଉପସ୍ଥିତ

।

ବୋଇଲା ହେ ବତ୍ସ ଶୁଣି ହେଲି ଆନନ୍ଦିତ

॥

ବ୍ରହ୍ମାଠାରୁ ତୁମ୍ଭେମାନେ ପାଇଅଛ ବର

।

ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ଭୟ ହେଲା ଏବେ ଦୂର

॥

ଲଙ୍କାପୁରୀ ତ୍ୟାଗ କରି ଯାଇ ଥିଲୁଁ ଭୟେ

।

ନିର୍ଭୟେ ରହିବୁଁ ଏବେ ତୁମ୍ଭର ଆଶ୍ରୟେ

॥

ଆମ୍ଭମାନଙ୍କର ବାସ ଗୃହ ଲଙ୍କାପୁରୀ

।

ବିଷ୍ଣୁଭୟେ ତାହା ଯାଇ ଥିଲୁଁ ତ୍ୟାଗ କରି

॥

ବର୍ତ୍ତମାନ ତୁମ୍ଭ ଭାଇ ମହାତ୍ମା କୁବେର

।

ସେହି ଲଙ୍କାପୁରୀ କରିଛନ୍ତି ଅଧିକାର

॥

ସାମଦାନ ଦଣ୍ଡ ଭେଦ ଅବା କରି ରଣ

।

ଯଦି କରି ପାର ଲଙ୍କା ପୁନଶ୍ଚ ଗ୍ରହଣ

॥

ନିଶ୍ଚେ ଅଧିପତି ତୁମ୍ଭେ ହେବ ସେହି ପୁରେ

।

ରହିବେ ସକଳ ଦୈତ୍ୟ ତୁମ୍ଭ ଅଧିକାରେ

॥

ବୋଇଲା ରାବଣ ଆହେ ଶୁଣନ୍ତୁ ଗୋସାଇଁ

।

କୁବେର ଅଟନ୍ତି ସହଜରେ ଆମ୍ଭ ଭାଇ

॥

ତାଙ୍କ ବିପକ୍ଷରେ ନ କହିବେ କିଛି ପୁଣି

।

ସୁମାଳୀ ରହିଲା ତୁନି ହୋଇ ଏହା ଶୁଣି

॥

ଅନନ୍ତର ଏକଦିନ ମିଶି ଅବସରେ

।

ପ୍ରହସ୍ତ ବୋଇଲା ରାବଣକୁ ବିନୟରେ

॥

ସେଦିନ ବୋଇଲ ତୁମ୍ଭେ ଯାହା ସୁମାଳୀକୁ

।

ନ ଆସିଲା ସେ କଥାଟା ମାତ୍ର ମୋ ମନକୁ

॥

ବୀରମାନଙ୍କର ପୁଣି ଅଛି କି ସୌଭ୍ରାତ୍ର

।

ଶୁଣନ୍ତୁ ବୋଲିକି କିଛି ପୂର୍ବର ବରିତ୍ର

॥

ପୂର୍ବରେ ଅଦିତି ଦିତି ଥିଲେ ଭୂଇ ବାରୀ

।

ଦୁଇଜଣ ସହୋଦରା ପରମା ସୁନ୍ଦରୀ

॥

କଶ୍ୟପ ବିବାହ କଲେ ସେ ଦୁଇ ରମଣୀ

।

ଅଦିତି ଅଟନ୍ତି ଦେବମାନଙ୍କ ଜନନୀ

॥

ଦିତି ଗର୍ଭୁ ଜାତ ହେଲେ ସମସ୍ତ ଅସୁର

।

ଭୁଜବଳେ ହେଲେ ପୃଥିବୀରେ ଅଧିଶ୍ୱର

॥

ଅନନ୍ତର ବିଷ୍ଣୁ ବଧ କରି ଅସୁରଙ୍କୁ

।

ପୃଥିବୀରେ ଆଧିପତ୍ୟ ଦେଲେ ଦେବତାଙ୍କୁ

॥

ତୁମ୍ଭେ ଯେ କରିବ ଭ୍ରାତୃ ଦ୍ରୋହ ତାହା ନୁହେ

।

ପୂର୍ବୁ ଚଳି ଆସୁ ଅଛି ପ୍ରଥା ଏ ବିଷୟ

॥

ରାବଣ ବିଚାର କରି ମୂହୂର୍ତ୍ତ ମନରେ

।

ଆନନ୍ଦେ ସମ୍ମତ ହେଲା ପ୍ରହସ୍ତ କଥାରେ

॥

ବିଳମ୍ବ ନ କରି ବାହାରିଲା ସେହି ଦିନେ

।

ସୁମାଳୀ ପ୍ରଭୃତି ସଙ୍ଗେ ଛନ୍ତି ଦୈତ୍ୟଗଣେ

॥

ଲଙ୍କାପୁରୀ ନିକଟରେ ତ୍ରିକୂଟ ପର୍ବତ

।

ରାବଣ ସେଠାରେ ଯାଇ ହେଲା ଉପସ୍ଥିତ

॥

ସେଠାରେ ବୋଇଲା ରାଇ ପାଶେ ପ୍ରହସ୍ତଙ୍କୁ

।

ଯାଅ ତୁମ୍ଭେ ଦୂତ ହୋଇ କୁବେର ପାଶକୁ

॥

ବୋଲିବ ତାହାଙ୍କୁ ଆମ୍ଭ କଥା ବିନୟରେ

।

ମହାତ୍ମା ରାକ୍ଷସମାନେ ଥିଲେ ଲଙ୍କାପୁରେ

॥

ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କ ଅଛି ଏଥି ଅଧିକାର

।

ଅତଏବ ସେମାନଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଦିଅ ପୁର

॥

ଆମ୍ଭେମାନେ ସୁଖି ହେବୁଁ ତୁମ୍ଭ ବେବହାରେ

।

ରହିବ ତୁମ୍ଭର ଖ୍ୟାତି ମଧ୍ୟ ଜଗତରେ

॥

ପ୍ରହସ୍ତ ଲଙ୍କାକୁ ଚାଲି ଗଲା ତତ୍‌କ୍ଷଣେ

।

କୁବେରଙ୍କୁ ଜଣାଇଲା ରାବଣ ବଚନେ

॥

ହେ କୁବେର ଦଶଗ୍ରୀବ ମୋତେ ତୁମ୍ଭ ଠାକୁ

।

ପଠାଇ ଅଛନ୍ତି କିଛି କଥା ବୋଲିବାକୁ

॥

ସୁମାଳୀ ପ୍ରଭୃତି ପୂର୍ବେ ଭୀଷଣ ଅସୁରେ

।

ଅଧିକାର କରୁଥିଲେ ଏହି ଲଙ୍କାପୁରେ

॥

ତେଣୁ ଦଶଗ୍ରୀବ ବୋଲିଛନ୍ତି ଆପଣାଙ୍କୁ

।

ଏହି ଲଙ୍କାପୁରୀ ଛାଡ଼ିଦିଅ ସେମାନଙ୍କୁ

॥

କୁବେର ବୋଇଲେ ପିତା ଆଜ୍ଞା ଥିଲା ମୋତେ

।

ଏହି ଲଙ୍କାପୁରେ ବାସ କରିବା ନିମନ୍ତେ

॥

ବହୁକାଳୁ ତେଣୁ ଏଥି କରୁଅଛୁଁ ବାସ

।

ତେବେ ତୁମ୍ଭେମାନେ ଯଦି କର ଅଭିଳାଷ

॥

ସ୍ଵଚ୍ଛନ୍ଦରେ ଅଧିକାର କର ଲଙ୍କାପୁରେ

।

ଏହା ମଧ୍ୟ ବୋଲ ଯାଇ ଦଶଗ୍ରୀବ ଠାରେ

॥

ଆମ୍ଭର ଏ ଲଙ୍କାପୁରୀ ଅଟଇ ତାଙ୍କର

।

କରୁନ୍ତୁ ସମ୍ପ୍ରତି ଆସି ଏହା ଅଧିକାର

॥

ଏତେବୋଲି ଧନପତି ଗଲେ ତତକ୍ଷଣେ

।

ଜଣାଇଲେ ହାତଯୋଡ଼ି ପିତୃ ସନ୍ନିଧାନେ

॥

ହେ ପିତଃ ପଠାଇଥିଲେ ଦଶଗ୍ରୀବ ଚାର

।

କରିବା ନିମନ୍ତେ ଲଙ୍କାପୁରୀ ଅଧିକାର

॥

ପୂର୍ବକାଳେ ଥିଲା ଏହା ଦୈତ୍ୟମାନଙ୍କର

।

ଦେଉନ୍ତୁ ରାବଣେ ଏହା କରୁ ଅଧିକାର

॥

ଅନୁଗ୍ରହ କରି ମୋତେ କରୁନ୍ତୁ ଆଦେଶ

।

କେଉଁଠାରେ ଏବେ ଯାଇ କରିବି ନିବାସ

॥

ମହର୍ଷି ବିଶ୍ରବା ଶୁଣି କୁବେର ବଚନ

।

ବୋଇଲେ ହେ ବତ୍ସ ଦଶଗ୍ରୀବ ଏକଦିନ

॥

ଏହିକଥା ବୋଲୁଥିଲା ଆସି ଆମ୍ଭଠାକୁ

।

ମାତ୍ର ଆମ୍ଭେ କ୍ରୋଧ କରି ବୋଇଲୁଁ ତାହାକୁ

॥

ରେ ଦୁର୍ମତି କିପାଁକରୁ ଧର୍ମ୍ମ ବ୍ୟଭିଚାର

।

ଲଙ୍କାପୁରେ ଅଛି ତୋର କିବା ଅଧିକାର

॥

ବରପାଇ ହରାଇଛୁଁ ଧର୍ମ୍ମ ଜ୍ଞାନ ଶୂନ୍ୟ

।

ସହଜେ ତୋହର ଅଟେ ପ୍ରକୃତି ଦାରୁଣ

॥

ଅତଏବ ବୋଲୁ ଅଛୁଁ ଶୁଣ ମୋର କଥା

।

କଦାଚିତ କର ନାହିଁ ଧର୍ମ୍ମର ଅନ୍ୟଥା

॥

ମାତ୍ରକ ନକରୁ ମୋ କଥାରେ କର୍ଣ୍ଣପାତ

।

ବ୍ରହ୍ମାବରେ ହୋଇ ଅଛି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁରନ୍ତ

॥

ଭଲରୂପେ ଜାଣ ବାବୁ ତାର ଆଚରଣ

।

ଅତଏବ ବୋଲୁଅଛୁଁ ଆମ୍ଭ କଥା ଘେନ

॥

ଛାଡ଼ିଦିଅ ସେ ପାପିଷ୍ଠ ରହୁ ଲଙ୍କାପୁରେ

।

କୈଳାଶ ପର୍ବତେ ତୁମ୍ଭେ ରୁହ ଆନନ୍ଦରେ

॥

ଜାତି ବନ୍ଧୁ ଗଣ ଘେନି ଯାଅ ସେ ପର୍ବତେ

।

ନିର୍ମାଅ ସେଠାରେ ପୁର ରହିବା ନିମନ୍ତେ

॥

ସ୍ୱର୍ଗରୁ ଅଧିକ ଅଟେ କୈଳାସ ପର୍ବତ

।

ସଦା ମନ୍ଦାକିନୀ ହେଉଅଛି ପ୍ରବାହିତ

॥

ଏହି ଜଳ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ପଦ୍ମପତ୍ରରେ ଆଚ୍ଛନ୍ନ

।

କୁମୁଦ କହ୍ଲାଉ ଫୁଟିଥାଏ ଅନୁକ୍ଷଣ

॥

ମନ୍ଦାକିନୀ ତୀର ଭୂମି ଅତି ମନୋହର

।

ଦେବତା ଗନ୍ଧର୍ବେ ତହିଁ କରନ୍ତି ବିହାର

॥

ପିତା ଆଜ୍ଞା ପାଇ ଧନପତି ଆନନ୍ଦରେ

।

ଲଙ୍କା ଛାଡ଼ି ବାସ କଲେ କୈଳାସ ଶିଖରେ

॥

ପ୍ରହସ୍ତ ବୋଇଲା ଦଶଗ୍ରୀବ ପାଶେ ଯାଇ

।

ଲଙ୍କାପୁରୀ ତ୍ୟାଗ କରି ଗଲେ ଧନସାଇଁ

॥

ଏତେବେଳେ ପୁରୀ ହୋଇ ପଡ଼ିଅଛି ଶୂନ୍ୟ

।

ସେସ୍ଥାନେ କରିବୁଁ ବାସ ଚାଲୁନ୍ତୁ ଆପଣ

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ଘେନି ଜ୍ଞାତିଗଣେ

।

ଲଙ୍କାପୁରେ କଲା ବାସ ଆନନ୍ଦିତ ମନେ

॥

କ୍ରମେ କ୍ରମେ ହେଲା ଲଙ୍କା ଦୈତ୍ୟେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ

।

ସେମାନଙ୍କ ଅଧିପତି ହେଲା ଯେ ରାବଣ

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ଲଙ୍କାପୁରେ କରି ଆଧିପତ୍ୟ

।

ପରାମର୍ଶ କରି ଭ୍ରାତାମାନଙ୍କ ସହିତ

॥

ଦାନବ ରାଜନ ବିଦ୍ୟୁଜିଭ ସହିତରେ

।

ବିଭା କରାଇଲା ଶୂର୍ପନଖାକୁ ବେଭାରେ

॥

ଅନନ୍ତର ସୁଖେ ବାସ କରଇ ରାବଣ

।

ଏକାକୀ ସେ ମୃଗୟାକୁ ଯାଏ ପ୍ରତିଦିନ

॥

ଦିନେ ଦିତି ପୁତ୍ର ମୟ ଦାନବ ସହିତ

।

ମୃଗୟା ପ୍ରସଙ୍ଗେ ହେଲା ବନରେ ସାକ୍ଷାତ

॥

କନ୍ୟା ସଙ୍ଗେ କରେ ମୟ ଦାନବ ଭ୍ରମଣ

।

ତାକୁ ଦେଖି ପଚାରିଲା ରାକ୍ଷସ ରାଜନ

॥

କେ ତୁମ୍ଭେ କିପାଇଁ କର ବନରେ ବିହାର

।

ଏହି ସୁଲୋଚନା ନାରୀ କେ ଅଟେ ତୁମ୍ଭର

॥

ରାବଣ ବଚନେ ମୟଦାନବ ବୋଲଇ

।

ବୋଲୁଛି ସକଳ କଥା ଶୁଣ ମନ ଦେଇ

॥

ହେମା ଅପସରା ନାମ ଥିବ ତୁମ୍ଭେ ଶୁଣି

।

ପରମା ସୁନ୍ଦରୀ ସେହି ଯେସନେ ଇନ୍ଦ୍ରାଣୀ

॥

ଦୈବ ବଳେ ହୋଇଥିଲି ସେ କନ୍ୟା ପ୍ରାପତ

।

ହଜାରେ ବରଷ ଥିଲି ତାହାର ସହିତ

॥

ଅନନ୍ତର ସେହି ଦୈବ କାର୍ଯ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ

।

ତ୍ରୟୋଦଶ ବର୍ଷ ଥିଲେ ଯାଇ ସ୍ୱର୍ଗପୁରେ

॥

ଏ ବିରହ କାଳ କଲି କଷ୍ଟରେ ଯାପନ

।

ବାସ କଲି ପୁରୀ ଏକ କରି ନିରିମାଣ

॥

ବିଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ ଶକ୍ତି ଅଛି ମୋହଠାରେ

।

ନିର୍ମାଇ ମୁଁ ପାରେ ଗୃହ ବିବିଧପ୍ରକାରେ

॥

ସମ୍ପ୍ରତି ଆସୁଛି ତହୁଁ ସଙ୍ଗେ କନ୍ୟା ଘେନି

।

ହେମା ଅପସରା ଅଟେ ଏହାର ଜନନୀ

॥

ଏ ଯୁବତୀ ମୋର କନ୍ୟା ଅଟେ ହେ ରାଜନ

।

ଏହାପାଇଁ କରୁଅଛି ପାତ୍ର ଅନ୍ୱେଷଣ

॥

ଏହିକଥା ଛାଡ଼ି ହେମା ଗର୍ଭୁ ଦୁଇ ସୁତ

।

ମାୟାବୀ ଦୁନ୍ଦୁଭି ନାମେ ହୋଇ ଥିଲେ ଜାତ

॥

ହେ ରାଜନ ବୋଇଲି ଯେ ମୋର ବିବରଣ

।

ଅନୁଗ୍ରହ କରି ବୋଲ ତୁମ୍ଭେ କେଉଁ ଜଣ

॥

ବିନୟ ବୋଇଲା ଏହା ଶୁଣ ଦଶଗ୍ରୀବ

।

ମହର୍ଷି ପୁଲସ୍ତ୍ୟ ବଂଶେ ମୋହର ଉଦ୍ଭବ

॥

ମହାଋଷି ବିଶ୍ରବା ଯେ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର ନାତି

।

ତାହାଙ୍କ ଔରସୁ ହୋଇ ଅଛି ମୋ ଉତ୍‌ପତ୍ତ

॥

ନାମ ମୋର ଦଶଗ୍ରୀବ ଜାଣନ୍ତି ସକଳେ

।

ଲଙ୍କାପୁରେ ବାସକରେ ନିଜ ବାହୁବଳେ

॥

ଦାନବ ରାଜନ ମୟ ଏହି ସର୍ବ ଶୁଣି

।

ଦଶଗ୍ରୀବ ଋଷି କୁଳୁ ଉଦଭବ ଜାଣି

॥

ସଂକଳ୍ପ କଲାକ ମନ ମଧ୍ୟେ ତତକ୍ଷଣେ

।

ନିଜକନ୍ୟା ସମ୍ପ୍ରଦାନ କରିବି ରାବଣେ

॥

ଅନନ୍ତର ହସି ହସି ବୋଲେ ଆହେ ତାତ

।

ଏ ସୁନ୍ଦରୀ କନ୍ୟା ମୋର ହେମା ଗର୍ଭୁ ଜାତ

॥

ସହଜେ ସୁନ୍ଦରୀ କନ୍ୟା ନାମ ମନ୍ଦୋଦରୀ

।

ଆଜିଦିନ ଠାରୁ ହେଉ ଏହି ତୁମ୍ଭ ନାରୀ

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ମନ ଦେଇ ମୟ ପ୍ରସ୍ତାବରେ

।

ସେ କନ୍ୟାକୁ ବିଭା ହେଲା ଅଗ୍ନି ସାକ୍ଷାତରେ

॥

ହେ ଶ୍ରୀରାମ ମୟ ଜାଣିଥିଲେ ଭଲରୂପେ

।

ଦଶଗ୍ରୀବ ଦୈତ୍ୟ ହୋଇ ଅଛି ପିତୃଶାପେ

॥

କେବଳ ମହତ ବଂଶୁ ହେବାରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ

।

ଆନନ୍ଦ ମନରେ କଲେ ନିଜ କନ୍ୟାଦାନ

॥

ଯୌତୁକ ରୂପରେ ଦେଇଥିଲେ ଏକ ଶକ୍ତି

।

ଯାହା ଯୋଗେ ଘଟିଥିଲା ଲକ୍ଷ୍ମଣେ ବିପତ୍ତି

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ଆସି ଲଙ୍କା ବାସେ

।

ବିଭୀଷିଣ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ବିବାହ ସକାଶେ

॥

ଦୂତ ଦ୍ୱାରା କରି ନାନା ସ୍ଥାନ ଅନ୍ୱେଷଣ

।

ଦୁଇଟି ସୁନ୍ଦରୀ କନ୍ୟା କଲା ଆହରଣ

॥

ବୈରୋଚନା କନ୍ୟା ପୁତ୍ରି ନାମ ବଜ୍ରଜ୍ୱାଳା

।

କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ନୀ ହେଲା ସେ ସୁନ୍ଦରୀ ବାଳା

॥

ଗନ୍ଧର୍ବ ଶୈକୁଷ କନ୍ୟା ତାନାମ ସରମା

।

ବିଭୀଷଣ ଧର୍ମ ପତ୍ନୀ ହେଲା ସେହି ବାମା

॥

ଶୁଣ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପୂର୍ବ ସରମା ବୃତାନ୍ତ

।

ମାନ ସରୋବର ତୀରେ ହୋଇ ଥିଲେ ଜାତ

॥

ତେତେବେଳେ ହୋଇ ଥିଲା ଘୋର ବୃଷ୍ଟି କାଳ

।

ସରୋ ବଢ଼ୂ ଥିଲା ହୋଇ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରବଳ

॥

ନଦୀ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖି ହେଲେ ସରମା ଯେ ଭୀତ

।

ବୋଇଲେ ସରମା ମାତା ‘ସରୋମା ବର୍ଦ୍ଧିତ

॥

ବୋଲନ୍ତେ ସରୋମା ମାତା ସରୋମା ବର୍ଦ୍ଧିତ

।

ତେଣୁ କନ୍ୟା ନାମ ହେଲା ସରୋମା ବିଖ୍ୟାତ

॥

ରାବଣ ପ୍ରଭୃତି ଭାର୍ଯ୍ୟା ସଙ୍ଗେ ତନି ଭାଇ

।

ବିହାର କରନ୍ତି ସୁଖେ ଲଙ୍କାପୁରେ ଥାଇ

॥

ଗନ୍ଧର୍ବେ ଭ୍ରମନ୍ତି ଯେହ୍ନେ ନନ୍ଦନ କାନନେ

।

ଭ୍ରମନ୍ତି ସୁଖରେ ଯେହ୍ନେ ଭାଇ ତିନି ଜଣେ

॥

ମନ୍ଦୋଦରୀ ଗର୍ଭୁ ମେଘନାଦ ହେଲା ଜାତ

।

ତୁମ୍ଭେମାନେ ଯାହାନାମ ବୋଲ ଇନ୍ଦ୍ରଜିତ

॥

ଜନ୍ମିବା ମାତ୍ରକେ ପୁତ୍ର କଲା ଘୋର ନାଦ

।

ତେଣୁ ବୋଲାଇଲା ସେହି ନାମ ମେଘନାଦ

॥

ପିତା ମାତା ମନେ କରି ହର୍ଷ ଉତ୍‌ପାଦନ

।

ଅନ୍ତପୁରେ ମେଘନାଦ ବଢ଼େ ଦିନ ଦିନ

॥

ଅନନ୍ତର ନିଦ୍ରା ପ୍ରଜାପତିଙ୍କ ଆଜ୍ଞାରେ

।

ଆସି ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣଠାରେ

॥

ତହୁଁ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ଯାଇ ରାବଣ ଛାମୁର

।

ବୋଇଲା ହୋଇଛି ମୁହିଁ ନିଦ୍ରାରେ କାତର

॥

କରାଇଣ ଦିଅ ଏକ ଗୃହ ନିରିମାଣ

।

ତହିଁରେ କରିବି ମୁହିଁ ସୁଖରେ ଶୟନ

॥

ରାବଣ ଆଦେଶ ପାଇ ଶିଳ୍ପକାରଗଣ

।

ରମଣୀୟ ଗୃହ ଏକ କଲେକ ନିର୍ମାଣ

॥

ସେ ଗୃହ ଅଟଇ ଏକ ଯୋଜନ ବସ୍ତାର

।

ଅତି ଉଚ୍ଚ ଅଟେ ଦୁଇ ଯୁଣ ପରିସର

॥

ସୋପାନ ବୈଦୁର୍ଯ୍ୟ ମୟ ସ୍ତମ୍ଭ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ମୟ

।

ଚାଳ ହସ୍ତୀ ଦନ୍ତମୟ ବେଦି ରତ୍ନ ମୟ

॥

ମଣ୍ଡିତ କିଙ୍କିଣି ଜାଲ ପରମ ସୁନ୍ଦର

।

ସୁମେରୁ ପର୍ବତ ଗୁହା ପରି ମନୋହର

॥

ସର୍ବ କାଳେ ସୁଖପ୍ରଦ ଅଟେ ସେ ଭବନ

।

ଶୋଇଲା ଅଚେତ ହୋଇ ତହିଁ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ

॥

ବହୁଦିନ ଯାଏ ତାର ନ ଭାଙ୍ଗିଲା ନିଦ

।

ଏସମୟେ ଦଶଗ୍ରୀବ କରି ମହା କ୍ରୋଧ

॥

ମହର୍ଷି ଗନ୍ଧର୍ବ ଯକ୍ଷ ଗଣେ ବଦ୍ଧ କରି

।

ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ କରି ଦେଲା ସ୍ୱର୍ଗପୁର ଶିରି

॥

କ୍ରୀଡ଼ା ଶୀଳ ହସ୍ତୀ ଯେହ୍ନେ ଭାଙ୍ଗେ ପଦ୍ମବନ

।

ରାବଣ ଭାଙ୍ଗିଲା ତେହ୍ନେ ନନ୍ଦନ କାନନ

॥

ଅନନ୍ତର ଧର୍ମ୍ମଶୀଳ ସୁମତି କୁବେର

।

ରାବଣର ଶୁଣି ଏହିରୂପ ଅତ୍ୟାଚାର

॥

ଆପଣାର କୁଳ ଅନୁରୂପ ଆଚରଣ

।

ପୂର୍ବ ପୁରୁଷଙ୍କ କରି ବେଭାର ସ୍ମରଣ

॥

ଭ୍ରାତୃସ୍ନେହ ବଶ ହୋଇ ପଠାଇଲେ ଦୂତ

।

ଦଶଗ୍ରୀବେ ହିତ କଥା ବୋଲିବା ନିମନ୍ତ

॥

ବିଭୀଷଣ ପାଶେ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲା ଚାର

।

କରି ବିଭୀଷଣ ତାକୁ ସମ୍ମାନ ବେଭାର

॥

ପଚାରିଲେ ଆହେ ଦୂତ ବୋଲ ବିବରଣ

।

ଆମ୍ଭ ପାଶେ ତୁମ୍ଭ ଆଗମନର କାରଣ

॥

ଅନନ୍ତର ବିଭୀଷଣ ଦୂତକୁ ସଙ୍ଗରେ

।

ଘେନି ଯାଇ ଭେଟାଇଲେ ରାବଣ ଛାମୁରେ

॥

ଓଳଗିଲା ଦୂତ କହି ଜୟ ଜୟକାର

।

ଉଭା ହୋଇ ହାତ ଯୋଡ଼ି ରାବଣ ଛାମୁର

॥

ରତନ ଖଚିତ ଗଜଦନ୍ତ ପଲଙ୍କରେ

।

ବସି ଅଛି ଦଶଗ୍ରୀବ ମନ ଆନନ୍ଦରେ

॥

ଅନ୍ତରର ହାତଯୋଡ଼ି ଜଣାଇଲା ଚାର

।

ପଠାଇ ଅଛନ୍ତି ମୋତେ ଏଠାକୁ କୁବେର

॥

ବୋଲିଛନ୍ତି କୁଳଅନୁରୂପ କଥାମାନ

।

କରିବି ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ଠାରେ ନିବେଦନ

॥

ବୋଲିଛନ୍ତି ଆପଣଙ୍କୁ ଧାର୍ମିକ କୁବେର

।

ନକର ଆପଣ ଜଗତରେ ଅତ୍ୟାଚାର

॥

କଲଣି ବହୁତ ପାପ ଏବେ ହୁଅ କ୍ଷାନ୍ତ

।

ସର୍ବ ତ୍ୟାଗ କରି ଏବେ ହୁଅ ସୁଚରିତ

॥

ପାର ଯଦି କର ଏବେ ଧର୍ମ୍ମ ଆଚରଣ

।

ମୁନି ଋଷିଗଣେ ଆଉ ନ କର ନିଧନ

॥

କମ୍ପିତ ହେଉଛି ତୁମ୍ଭ ଡ଼ରେ ତ୍ରିଭୁବନ

।

ଦେଖିଛି ଭାଙ୍ଗିଛ ତୁମ୍ଭେ ନନ୍ଦନକାନନ

॥

ବିଚାରୁ ଅଛନ୍ତି ଗୁପତରେ ଦେବ ଗଣ

।

ତୁମ୍ଭ ପାପ ପ୍ରତି ଫଳ ଦେବାର କାରଣ

॥

ହେଳା କରୁଅଛ ବାରମ୍ବାର ଉପଦେଶ

।

ସେଥିପାଇଁ ଆମ୍ଭେ କିଛି ନ ଘେନୁଛୁଁ ଦୋଷ

॥

ଅପରାଧ କରେ ଯଦି କଦାଚ ବାଳକ

।

ମନେ ନ ଘେନଇ ତାହା ବିବେଚକ ଲୋକ

॥

ଦେଖ ବାବୁ କରି ଆମ୍ଭେ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଦମନ

।

ହିମାଳୟ ଯାଇ ଥିଲୁଁ ତପସ୍ୟା କାରଣ

॥

ସେହି ସ୍ଥାନେ ଭଗବାନ ଦେବ ଶୂଳପାଣି

।

ଅବସ୍ଥାନ କରୁଥିଲେ ଉମାସଙ୍ଗେ ଘେନି

॥

ଦୈବଯୋଗେ ଦେଖିଲି ମୁ ଦକ୍ଷିଣ ନେତ୍ରରେ

।

ହେମବତୀ ବସିଥିଲେ ଶଙ୍କର ପାଶରେ

॥

ଅନାଇଲି କିଏ ଏହି ଜାଣିବା କାରଣେ

।

ଅନ୍ୟକିଛି ଅଭିପ୍ରାୟ ଥିଲାନାହିଁ ମନେ

॥

ତେତେବେଳେ ଉମା ଅନୁପମ ରୂପଧରି

।

ଶିବପାଶେ ବସିଥିଲେ ମେଘେ ବିଦ୍ୟୁପରି

॥

ଯେମନ୍ତ ଭବାନୀରୂପେ ଦେଲି ମୁଁ ଅନାଇଁ

।

ଦକ୍ଷିଣ ନୟନ ମୋର ଗଲା ଦଗ୍ଧ ହୋଇ

॥

ବାମ ନେତ୍ରେ ଯେହ୍ନେ ମୋର ଧୂଳି ଲାଗି ଅଛି

।

ସେହିଦିନ ଠାରୁ ଆଉ ନ ଦିଶିଲା କିଛି

॥

ଅନନ୍ତର କରିବାକୁ ଶିବଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ

।

ଆଠଶ ବରଷ କଲି ବ୍ରତ ଅନୁଷ୍ଠାନ

॥

ଯେତେବେଳେ ବ୍ରତକାଳ ହେଲା ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ

।

ବୋଇଲେ ମୋପାଶେ ଆସି ଶିବ ଭଗବାନ

॥

ରେ ବତ୍ସ ତୋ ବ୍ରତେ ହୋଇଅଛୁଁ ଆନନ୍ଦିତ

।

ଆମ୍ଭେ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲୁଁ ଏହିପରି ବ୍ରତ

॥

ଆମ୍ଭ ଦୁଇଜଣେ ଛାଡ଼ି ନ ଦେଖେଁ କାହାକୁ

।

ଏହିପରି ସୁକଠିଣ ବ୍ରତ କରିବାକୁ

॥

ଏହି ବ୍ରତ ଅଟେ ବାବୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଷ୍କର

।

କରିଥିଲୁଁ ଆମ୍ଭେ ପ୍ରଥମରେ ଆବିଷ୍କାର

॥

ଆନନ୍ଦିତ ହେଲୁଁ ତୁମ୍ଭ ତପସ୍ୟା ପ୍ରସଙ୍ଗେ

।

ଆଜିଠାରୁ ବନ୍ଧୁଗଣ ହେଲା ତୁମ୍ଭ ସଙ୍ଗେ

॥

ଦଗ୍ଧ ହୋଇ ଅଛି ତୁମ୍ଭ ଦକ୍ଷିଣ ନୟନ

।

ବାମନେନ୍ତ୍ର ହୋଇଅଛି ପିଙ୍ଗଳ ବରଣ

॥

ଚିନ୍ତାଙ୍କର ନାହିଁ ବାବୁ ଯାଅ ତୁମ୍ଭେ ଚଳି

।

ଆଜୁ ତୁମ୍ଭ ନାମ ହେବ ଏକାକ୍ଷି ପିଙ୍ଗଳୀ

॥

ବନ୍ଧୁତା ସ୍ଥାପନ କରି ଶଙ୍କର ସହିତ

।

ଅନନ୍ତର ଗୃହେ ଆସି ହେଲି ଉପସ୍ଥିତ

॥

ଗୃହେ ଆସି ପରମ୍ପରା ଶୁଣିଲି ଲୋକରେ

।

ପାପାଚାର କରୁଅଛ ତୁମ୍ଭେ ପୃଥିବୀରେ

॥

ହେ ଭ୍ରାତୃ ବୋଲୁଛି ତେଣୁ ହୁଅ ସାବଧାନ

।

କରନାହିଁ ପାପ ବଂଶ କ୍ଷୟର କାରଣ

॥

ଦେବତା ଋଷିଏ କରୁଛନ୍ତି ପରାମର୍ଶ

।

କରିବା ନିମନ୍ତେ ତୁମ୍ଭ ବଂଶର ବିନାଶ

॥

ଦୂତମୁଖୁ ଏହା ଶୁଣି ଦୁର୍ମତି ରାବଣ

।

କ୍ରୋଧରେ କରି ଦୁଇ ଚକ୍ଷୁ ରକ୍ତବର୍ଣ୍ଣ

॥

ଦାନ୍ତ କଡ଼ମଡ଼ କରି ବୋଇଲାରେ ଦୂତ

।

କଢ଼ାଇ ଆଣିଛି ତୋତେ ଏଠାକୁ ମଉତ

॥

ମନୁ ତୁହି ମଲା ତୋର ପ୍ରେରକ କୁବେର

।

ଯୋଗୋଡ଼ା ବୋଇଲୁ ତାହା ନୁହେ ହିତକର

॥

କୁବେର କରିଛି ଶିବ ସଙ୍ଗେ ମିତ୍ରପଣ

।

ଦେଖାଇବା ପାଇଁ ଆସିଅଛୁ ବଡ଼ପଣ

॥

କ୍ଷମା ଯୋଗ୍ୟ ନୋହୁ ତୁହି ମରିବୁ ସମ୍ପ୍ରତି

।

ସହଜରେ ମୋର ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଭାଇ ଧନପତି

॥

ଏତେବେଳ ଯାଏଁ ତେଣୁ ଥିଲି ତୁନି ହୋଇ

।

ଅପମାନ କଥା ଆଉ ନ ପାରିବି ସହି

॥

ପୂର୍ବୂ ମୁହିଁ ମନେ ମନେ କରି ଅଛି ସ୍ଥିର

।

କରିବି ବିକ୍ରମେ ତ୍ରିଭୁବନ ଅଧିକାର

॥

ଏତେବୋଲି ଦଶଗ୍ରୀବ ଉଠି କ୍ରୋଧ ଭରେ

।

ହାଣି ପକାଇଲା ଦୂତ ଶୀର ଖଡ଼ଗରେ

॥

ଶବ ଗୋଟା ଦେଲା ନେଇ ରାକ୍ଷସଙ୍କ ହସ୍ତେ

।

ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରି ତାହା ଖାଇବା ନିମନ୍ତେ

॥

ଅନନ୍ତର ଯାତ୍ରା କରି ଗଲା ଦଶ ଶିରି

।

କୁବେର ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁ ସ୍ଥାନେ ବାସକରି

॥

ଅନନ୍ତର ବଳ ଗର୍ବେ ଉନମତ

।

ବାହାରିଲା ଦଶଗ୍ରୀବ ଦିରାଜୟ ନିମନ୍ତ

॥

ପ୍ରଥମରେ କୁବେରକୁ ଜିଣିବା ଇଚ୍ଛାରେ

।

ଧାଡ଼ି ଦେଲା ସୈନ୍ୟ ଘେନି କୈଳାସ ଶିଖରେ

॥

ସଙ୍ଗରେ ଅଛନ୍ତି ଶୁକ ମାରୀଚ ସାରଣ

।

ପ୍ରହସ୍ତ ଧୂମ୍ରାକ୍ଷ ମହୋଦର ବୀରଗଣ

॥

ମୁହୂର୍ତ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ନାନା ବନ ଉପବନ

।

ଅତିକ୍ରମ କରି ହେଲା କୈଳାସେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ

॥

ରାବଣକୁ ଦେଖି ତେତେବେଳେ ଯକ୍ଷମାନେ

।

ସାହସ ନ କଲେ ଯୁଦ୍ଧ କରିବା କାରଣେ

॥

କୁବେର ପାଶକୁ ଗଲେ ହୋଇ ତରତର

।

ଜଣାଇଲେ ବେଗେ ଦଶଗ୍ରୀବ ସମାଚାର

॥

କୁବେର ଆଦେଶସେହି ସର୍ବ ଯକ୍ଷେ ପାଇ

।

ଅସ୍ତ୍ର ଶସ୍ତ୍ର ଘେନି ବାହାରିଲେ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ

॥

ପର୍ବତ ଶିଖର ଛାଇ ଚାଲନ୍ତି ସଇନି

।

ମାର ମାର ଶବ୍ଦେ କମ୍ପି ଉଠଇ ମେଦିନୀ

॥

ଦୁଇପକ୍ଷ ସୈନ୍ୟ ମଧ୍ୟେ ବାହିଲା ସମର

।

ଉଭୟ ପକ୍ଷରେ ବୋଲୁଛନ୍ତି ମାର ମାର

॥

ରାକ୍ଷସ ସଚୀବମାନେ ହେଲେ ବ୍ୟାକୁଳିତ

।

ମାତ୍ରକ ରାବଣ ହେଲା ମହା ଆନନ୍ଦିତ

॥

ଜଣେ ଯକ୍ଷ ମନ୍ତ୍ରୀ ସଙ୍ଗେ ଅସୁମାର ଯକ୍ଷ

।

ସମର କରନ୍ତି ଏହିରୂପେ ଦୁଇ ପକ୍ଷ

॥

ମାରନ୍ତି ବିପକ୍ଷ ବଳେ ରାବଣକୁ ଘେରି

।

ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗୁ ପଡ଼େ ବାଣ ବୃଷ୍ଟି ଧାରା ପରି

॥

ମାତ୍ର ବର୍ଷା ଧାରା ଯୋଗେ ଯେସନେ ପଙ୍ଗତ

।

ହୁଏ ନାହିଁ ସ୍ୱସ୍ଥାନରୁ କେଭେ ବିଚଳିତ

॥

ସେହିପରି ଦୈତ୍ୟରାଜା ଆପଣା ସ୍ଥାନରେ

।

ଉଭା ହୋଇ ରହି ଅଛି ସମର କ୍ଷେତ୍ରରେ

॥

ଅନନ୍ତର ଗଦା ଏକ ଘେନି ଦଶଶିର

।

କୁବେର ସଇନ ଗଣେ କଲାକ ପ୍ରହାର

॥

ମେଘ ଉଡ଼ିଯାଏ ଯେହ୍ନେ ପବନ ବେଗରେ

।

ଯକ୍ଷ ସୈନ୍ୟେ ପଳାଇଲେ ତେସନ ପ୍ରକାରେ

॥

ଥୋକେ ସୈନ୍ୟ ପଳାଇଲେ ପଡ଼ି ମଲେ ଥୋକେ

।

ତେତେବଡ଼ ସୈନ୍ୟ ଭାଙ୍ଗିଗଲା ନିମିଷକେ

॥

କୁବେର ଦେଖିଲେ ପଳାଇଲେ ଯକ୍ଷ ସୈନ୍ୟେ

।

ଆନ ଆନ ସୈନ୍ୟଗଣେ କଲେ ନିମନ୍ତ୍ରଣ

॥

ସଂଯୋଧ କଣ୍ଟକ ନାମେ ଏକ ମହାବୀର

।

ଆସିଲା ଯୁଦ୍ଧକୁ ଘେନି ସଇନ ଅପାର

॥

ବହୁତ ବାହାନଛନ୍ତି ତାହାର ସହିତ

।

କ୍ରୋଧଭରେ ଯୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରେ ହେଲା ଉପସ୍ଥିତ

॥

ପେଶିଲା ଚକ୍ରେକ ମାରୀଚକୁ ଲକ୍ଷ କରି

।

ଚଳିଲା ସେ ଚକ୍ର ଶୂନ୍ୟେ ବିଷ୍ଣୁ ଚକ୍ର ପରି

॥

ପଡ଼ନ୍ତେ ସେ ଚକ୍ର ଯାଇ ମାରୀଚ ଦେହରେ

।

ଅଚେତନ ହୋଇ ଦୈତ୍ୟ ପଡ଼ିଲା ଭୂମିରେ

॥

କ୍ଷଣକେ ଚେତନା ପାଇ ଉଠିଲା ରଗଡ଼ି

।

କ୍ରୋଧେ କଚାଡ଼ିଲା ଯକ୍ଷ ମୁଣ୍ଡେ ଲୋହା ବାଡ଼ି

॥

ପଡ଼ିଗଲା ତଳେ ବୀର ହୋଇ ଅଚେତନ

।

ସଂଯୋଧ କଣ୍ଟକ ପଳାଇଲା ଘେନି ପ୍ରାଣ

॥

ଅନନ୍ତର ଯୁଦ୍ଧକରି କରି ଦଶ ମାଥ

।

ଅଳକା ନଗର ଦ୍ୱାରେ ହେଲା ଉପସ୍ଥିତ

॥

ବୈଦୁର୍ଯ୍ୟ ଖଚିତ ଦ୍ୱାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିଶାଳ

।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଭାନୁ ଯକ୍ଷ ତହିଁ ଥାଏ ଦ୍ୱାରପାଳ

॥

ଦ୍ୱାରପାଳ ବାରମ୍ବାର କଲା ନିବାରଣ

।

ମାତ୍ର ତାହା କଥା କିପାଁ ଶୁଣିବ ରାବଣ

॥

ଝସାଇ ପଶନ୍ତେ ଦୈତ ରାଜ ଅହଙ୍କାରେ

।

ଦ୍ୱାରପାଳ ପ୍ରହାରିଲା ତାକୁ କ୍ରୋଧ ଭରେ

॥

ସେ ପ୍ରହାରେ ଦଶଗ୍ରୀବ ହେଲାକ ଅସ୍ଥିର

।

ବହିଲା ତାହାର ସର୍ବାଙ୍ଗରୁ ରକ୍ତଧାର

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ମହା କ୍ରୋଧ ଭରେ

।

ଗଦା ଏକ ପ୍ରହାରିଲେ ଦ୍ୱାରପାଳ ଶିରେ

॥

ଦ୍ୱାରପାଳ ଗଦାଘାଏ ତେଜିଲା ଜୀବନ

।

ତାହା ଦେଖି ପଳାଇଲେ ସଙ୍ଗୀ ଯକ୍ଷ ଗଣ

॥

ପଳାଇ ଲୁଚିଲା କେହି ପର୍ବତ ଗୁହାରେ

।

କେହି ଭୟେ ଅବ ଡ଼ୁବି ରହିଲା ଜଳରେ

॥

ଯକ୍ଷ ଗଣେ ଭୀତ ଦେଖି ମାହାତ୍ମା କୁବେର

।

ମଣିଭଦ୍ରେ ପାଶେ ରାଇ ବୋଇଲେ ହେ ବୀର

॥

ବେଗେଯାଇ ମାର ବାବୁପାପିଷ୍ଠ ରାବଣେ

।

ସଙ୍ଗେ ଘେନି ଯୁଦ୍ଧ ଇଚ୍ଛାକାରୀ ଯକ୍ଷ ଗଣେ

॥

କୁବେର ଆଜ୍ଞାରେ ମଣିଭଦ୍ର ମହାବୀର

।

ଚାରିଲକ୍ଷ ସୈନ୍ୟ ଘେନି ହେଲାକ ବାହାର

॥

ମୂଷଳ ମୂଦ୍ଗର ପାଶ ଘେନି ଯକ୍ଷ ଗଣେ

।

ଲଣ୍ଡ ଭଣ୍ଡ କରି ଦେଲେ ଅସୁର ସଇନେ

॥

ଉଭୟ ପକ୍ଷରେ ଯୁଦ୍ଧ ହେଲା ଘୋରତର

।

ଆତ୍ମାପକ୍ଷ ପରପକ୍ଷ ନ ଥିଲା ବିଚାର

॥

କେହି କରେ ଯୁଦ୍ଧ ଅବା କେଯାଏ ପଳାଇ

।

ବୁଲୁଛନ୍ତି ବେଗେ ବାଜପକ୍ଷୀ ପ୍ରାଏ ହୋଇ

॥

ଦେବତା ଗନ୍ଧର୍ବ ବ୍ରହ୍ମବାଦୀ ଋଷିଗଣ

।

କରୁଛନ୍ତି ଶୂନ୍ୟେ ଥାଇ ଯୁଦ୍ଧ ଦରଶନ

॥

ଏକାକି ପ୍ରହସ୍ତ ବୀର ଏହି ଅବସରରେ

।

ମାରିଲା ହଜାରେ ଯକ୍ଷ ମୁଦଗର ପ୍ରହାରେ

॥

ଦ୍ୱିସହସ୍ର ଯକ୍ଷ କଲା ମାରୀଚ ବିନାଶ

।

ତେଣୁ ଆଉ ଯକ୍ଷେ ଯୁଦ୍ଧେ ନ କଲେ ସାହସ

॥

ଅଟନ୍ତି କୁବେର ସୈନ୍ୟମାନେ ଧର୍ମ ଶୀଳ

।

ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧ ଅଟଇ ସରଳ

॥

ମାତ୍ରକ ଅଟଇ ପାପୀ ଯେତେକ ଅସୁରେ

।

କରନ୍ତି ସମର ସଦା କୁଟିଳ ମାର୍ଗରେ

॥

ଏଥିପାଇଁ ହେଲେ ଯୁଦ୍ଧେ ଅସୁରେ ପ୍ରବଳ

।

ପଡ଼ିଲେ ନିର୍ବୀର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ କ୍ରମେ ଯକ୍ଷ ଦଳ

॥

ଅନନ୍ତର କ୍ରୋଧ ଭରେ ଧ୍ରୁମାକ୍ଷ ଅସୁର

।

ମଣିଭଦ୍ର ବକ୍ଷେ କଲା ମୂଷଳ ପ୍ରହାର

॥

ମାତ୍ର ତହିଁ ଯକ୍ଷବୀର ହେଲା ନାହିଁ ଭୀତ

।

ଉଲଟି ଧ୍ରୁମାକ୍ଷ ଶିରେ କଲା ଗଦାଘାତ

॥

ଧ୍ରୁମାକ୍ଷ ପଡ଼ିଲା ତଳେ ହୋଇ ଅଚେତନ

।

ମଣିଭଦ୍ରେ ଲକ୍ଷ କରି ଧାଇଲା ରାବଣ

॥

ଦୁରୁ ଦେଖି ରାବଣକୁ ମଣିଭଦ୍ର ବୀର

।

ତିନିଟା ଶାଣିତ ଶକ୍ତି କଲାକ ପ୍ରହାର

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ମଧ୍ୟ କ୍ରୋଧଭରେ ଆସି ଧାଇଁ

।

ମଣିଭଦ୍ର ଶିରେ ଶକ୍ତି ମାରିଲା ନିଠାଇ

॥

ଗଦାଘାଏ ମଣିଭଦ୍ର ପଡ଼ିଲା ଭୂମିରେ

।

କୋଳାହଳ ହେଲା ଯକ୍ଷମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ

॥

ଦେଖିଲେ କୁବେର ଦୁରୁ ରାକ୍ଷସ ଈଶ୍ୱର

।

ଗଦା ଘେନି ଯକ୍ଷ ଗଣେ କରୁଛି ପ୍ରହାର

॥

କୁବେର ସଙ୍ଗରେ ଥିଲେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପାଞ୍ଚଜଣ

।

ଶୁନ୍ତ୍ର, ପ୍ରୈାଷ୍ଠ ପଦ, ନିଧି, ପଦ୍ମ ଶଙ୍ଖ ଗଣ

॥

ପାଶେ ଦେଖି ଦଶଗ୍ରୀବେ ବୋଇଲେ କୁବେର

।

ରେ ପାପିଷ୍ଠ ନିବାରଣ କଲି କାରବାର

॥

ଚେତନା ନ ହେଲା ତୋର ମନେ କଦାଚିତ

।

ନରକେ ପାଇବୁ ଏଥି ଫଳ ସମୁଚିତ

॥

ଅଜ୍ଞାନରେ କେହି ଯଦି ବିଷ ପାନ କରେ

।

ନଫଳେ କି ବିଷଫଳ ତାହାର ଦେହରେ

॥

ପାପଯୋଗେ ଦୈବ ପ୍ରତିକୁଳ ଛନ୍ତି ହୋଇ

।

ହରାଇ ବସିଛୁ ଧର୍ମ ଜ୍ଞାନ ତେଣୁ ତୁହି

॥

ଯେଉଁ ଲୋକ ଅହଙ୍କାରେ ହୋଇ ହତଜ୍ଞାନ

।

ପିତା ମାତା ବନ୍ଧୁଗଣେ କରେ ଅପମାନ

॥

ନ ରୁହେ ସୁଖରେ କେଭେ ସେହି ପାପମତି

।

ଚରମେ କରଇ ଭୋଗ ଅଶେଷ ଦୁର୍ଗତି

॥

ଯେଉଁ ଲୋକ ନ କରଇ ତପୋ ଅନୁଷ୍ଠାନ

।

ତାହାର ଦୁର୍ଗତି କେଭେ ନୁହେ ନିବାରଣ

॥

ଗୁରୁ ସେବା ବିନା ଜନ୍ମ ନାହିଁ ଧର୍ମ ଜ୍ଞାନ

।

କାହୁଁ ସେ କରିବ ସତ୍ୟ ଧର୍ମ ଆଚରଣ

॥

ପୁରୁଷ କରଇ ଲାଭ ନିଜ କର୍ମ ଫଳ

।

ଧନ, ରୂପ, ବଳ, ଯଶ ଅବନୀ ମଣ୍ଡଳ

॥

ରେ ରାବଣ ଜନ୍ମି ଅଛି ତୋହର ଦୁର୍ମତି

।

ପରକାଳେ ନ ପାଇବୁ କଦାଚ ସଦ୍ଗତି

॥

ପାପିକୁ ବୋଲିବା ହତ କଥା ବିଡ଼ମ୍ବଣ

।

ସତ୍‌ ପୁରୁଷ ଆପଣାକୁ ହେବ ସାବଧାନ

॥

ଏତେବୋଲି ଧନପତି ମାରୀଚ ଅସୁରେ

।

ମାରନ୍ତେ ମୂଷଳ ପଳାଇଲା ଧାତିକାରେ

॥

ପଳାନ୍ତେ ମରୀଚ ଧନ ପତି କ୍ରୋଧ ଭରେ

।

ଗଦାଏ ପ୍ରହାର କଲେ ଦଶଗ୍ରୀବ ଶିରେ

॥

ମାତ୍ର ତହିଁ ହେଲା ନାହିଁ ବ୍ୟଥିତ ରାବଣ

।

ମାରିଲା କୁବେର ଶିରେ ଦଶଗୋଟା ବାଣ

॥

ଉଭୟ ପକ୍ଷରେ ଯୁଦ୍ଧ ହେଲା ଘୋରତର

।

ଏକକୁ ଆରେକ ଯୁଦ୍ଧେ ମହା ବଳିଆର

॥

ପେଶନ୍ତେ କୁବେର ଦଶଗ୍ରୀବେ ଅଗ୍ନି ବାଣ

।

ବାରୁଣ ଅସ୍ତ୍ରରେ ଦୈତ୍ୟ କଲା ଆବରଣ

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ରାକ୍ଷସୀ ମାୟାରେ

।

ନାନାରୂପା ଧରି ଯୁଦ୍ଧେ କୁବେର ସଙ୍ଗରେ

॥

କେବେ ଧରେ ବ୍ୟାଘ୍ରରୂପ ବରାହ ଇନ୍ଦୁର

।

କେବେ ଯକ୍ଷ କେଭେ ବୃକ୍ଷ ପର୍ବତ ସାଗର

॥

କରନ୍ତେ ରାବଣ ଏହିରୂପେ ପ୍ରବଞ୍ଚନା

।

କୁବେର ପାଶରେ ଆଉ ନ ପଡ଼ିଲା ଚିହ୍ନା

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ଏହି ଅବସରେ

।

ଘୂରାଇ ହାଣିଲା ଖଡ୍ଗ କୁବେର ମୁଣ୍ଡରେ

॥

ଖଡ୍ଗରେ କୁବେର ହୋଇ ଶୋଣିତ ବିଲିପ୍ତ

।

ଅଚେତନ ହୋଇ ହେଲେ ଭୂତଳେ ପତିତ

॥

ଏହା ଦେଖି ପଦ୍ମ ଶୁତ୍ର ଆଦି ଯକ୍ଷଗଣ

।

କୁବେରକୁ କାନ୍ଧେ ଘେନି କଲେ ପଳାୟନ

॥

ଲୁଚାଇ ରଖିଲେ ନେଇ ନନ୍ଦନ କାନନେ

।

ପାଇଲେ କୁବେର ଜ୍ଞାନ ତହିଁ ବହୁକ୍ଷଣେ

॥

କୁବେରକୁ ଜୟ କରି ରାକ୍ଷସ ରାଜନ

।

ବଳେ ଅଧିକାର କଲା ପୁଷ୍ପକ ବିମାନ

॥

ସେ ବିମାନ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣସ୍ତମ୍ଭ ବୈଦୁର୍ଯ୍ୟ ତୋରଣ

।

ମୁକ୍ତା ଜାଲେ ଚତୁର୍ଦିଗ ଦିଶେ ଦିପ୍ତିମାନ

॥

ତହିଁ ବୃକ୍ଷ ଲତା ଅଛି ବିବିଧ ପ୍ରକାର

।

ସକଳ ଋତୁରେ ଫୁଟେ କୁସୁମ ପ୍ରଚୁର

॥

ଗଗନ ବିହାରୀ କାମରୂପୀ ଏବିମାନ

।

ମନୋବେଗ ଗାମୀ ସୂର୍ଯ୍ୟପରି ଦୀପ୍ତିମାନ

॥

ଏହାର ସୋପାନ ଶ୍ରେଣୀ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ମିତ

।

ବୈଦୁର୍ଯ୍ୟ ତୋରଣ ଚୁଡ଼ା ହୀରକ ଖଚିତ

॥

ଦେବତା ବାହାନ ଦୃଷ୍ଟି ମନ ସୁଖକର

।

ବିଶ୍ୱକର୍ମା ବିନିର୍ମିତ ପ୍ରକାଣ୍ଡ ସୁନ୍ଦର

॥

ଦୁର୍ମତି ରାବଣ ଚଢ଼ି ଏହି ବିମାନରେ

।

ବଳଗର୍ବେ ବାହାରିଲ ମନ ଆନନ୍ଦରେ

॥

କୈଳାସ ପର୍ବତ ତେଜି କରଇ ଗମନ

।

ସଙ୍ଗତରେ ଛନ୍ତି ତାର ଦୈତ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀଗଣ

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ତ୍ୟାଗ କରି କୈଳାସ ପର୍ବତ

।

କାର୍ତ୍ତିକେୟ ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନେ ହେଲା ଉପସ୍ଥିତ

॥

ସେହି ସ୍ଥାନ ଶରବନେ ଅଟେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ

।

ଦିଶଇ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଯେହ୍ନେ ଅରୁଣ ବରଣ

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶାନନ ଚଢ଼ି ପର୍ବତରେ

।

ଇତସ୍ତତଃ ଦେଖୁଅଛି ମନ ଆନନ୍ଦରେ

॥

ଏମନ୍ତ ସମୟେ ରୁଦ୍ଧ ହେଲା ରଥଗତି

।

ଏହା ଦେଖି ମନ୍ତ୍ରୀଗଣେ ବୋଲେ ଦୈତ୍ୟପତି

॥

ଚାଳକ ଆଜ୍ଞାରେ ଚଳେ ପୁଷ୍ପକ ବିମାନ

।

ତେବେ କିପାଁ ନ କରଇ ସମ୍ପ୍ରତି ଗମନ

॥

ଜାଣିଲି ଏମନ୍ତ ପର୍ବତରେ ଅଛି କେହି

।

ତାହାର କୂଟରେ ଏହି ରଥ ଚଳୁ ନାହିଁ

॥

ଧୀମାନ ମାରୀଚ ବୋଲେ ପୁଷ୍ପକ ବିମାନ

।

ନକରେ କୁବେର ବିନା ଆନକୁ ବହନ

॥

ହୋଇଛନ୍ତି ସମ୍ପ୍ରତି ଯେ ଚାଳକ ଆପଣ

।

ସେଥିପାଇଁ କରୁନାହିଁ ବିମାନ ଗମନ

॥

ମାରୀଚ ରାବଣ ହେଉଛନ୍ତି କୁହାକୁହି

।

ମହାବଳ ନନ୍ଦୀ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ ତହିଁ

॥

ହ୍ରସ୍ୱବାହୁ ନଣ୍ଡାମୁଣ୍ଡ ପିଙ୍ଗଳ ବରଣ

।

ନିର୍ଭୟରେ ରାବଣକୁ ବୋଇଲା ବଚନ

॥

ହେ ରାବଣ ଯାଅ ତୁମ୍ଭେ ଏସ୍ଥାନରୁ ଫେରି

।

କ୍ରୀଡ଼ା କରୁଛନ୍ତି ବନେ ଶଙ୍କର ଶଙ୍କରୀ

॥

ସମ୍ପ୍ରତି ସୁପର୍ଣ୍ଣ ନାଗ ଗନ୍ଧର୍ବ ରାକ୍ଷସ

।

ନ କରିବେ କେହି ବନେ ଯିବାକୁ ସାହସ

॥

ନନ୍ଦୀ କଥା ଶୁଣି କ୍ରୋଧେ କମ୍ପିଲା ରାବଣ

।

ସହସା ହସିଲା ଚକ୍ଷୁ ଅରୁଣ ଚରଣ

॥

ପୁଷ୍ପକ ରଥରୁ ଦୈତ୍ୟ ଆସିଲା ଓହ୍ଲାଇ

।

ବୋଇଲା କେ ମହାଦେବ ତାକୁ ଜାଣେ ନାହିଁ

॥

କରନ୍ତେ ଗମନ ଏତେ ବୋଲି ଗିରି ମୂଳେ

।

ଦେଖିଲା ନନ୍ଦୀଙ୍କୁ ଉଭାଛନ୍ତି ଘେନି ଶୂଳେ

॥

ବିକଟ ଆକାର ନନ୍ଦୀ ବାନର ବଦନ

।

ତାଙ୍କୁ ଦେଖି ଅବଜ୍ଞାରେ ହସିଲା ରାବଣ

॥

କ୍ରୋଧରେ ବୋଇଲେ ତହୁଁ ତାକୁ ନନ୍ଦୀଶ୍ୱର

।

ମୋ ବାନର ମୁଖ ଦେଖି ହସିଲୁ ଅସୁର

॥

କରିବା ନିମନ୍ତେ ମାତ୍ର ତୋହ ବଂଶ ନାଶ

।

ଅବନୀ ମଣ୍ଡଳେ ଜନମିବେ କପି ବଂଶ

॥

ଆମ୍ଭ ତୁଲ୍ୟ ବୀର୍ଯ୍ୟବାନ ହେବେ ସେ ସକଳେ

।

କରିବେ ବିନାଶ ଦୈତ୍ୟ ବଂଶ ବାହୁବଳେ

॥

ମନୋତୁଲ୍ୟ ବେଗଗାମୀ ପର୍ବତ ଆକାର

।

ଆୟୂଧଟି ହେବ ନଖ ଦନ୍ତ ତାହାଙ୍କର

॥

କରିବେ ତୋହର ବଂଶ ନାଶ ସେ ବାନରେ

।

ଆଉ ଦିନାକେତେ ତୁହି ରହ ପୃଥିବୀରେ

॥

ସମ୍ପ୍ରତି କରନ୍ତି ତୋର ଜୀବନ ସଂହାର

।

ମାତ୍ର କର୍ମଫଳ ତୋର ଭୋଗିବୁ ଅସୁର

॥

ନନ୍ଦୀ ଏହିରୂପେ ଶାପ କରନ୍ତେ ପ୍ରଦାନ

।

ଆକାଶରୁ ପୁଷ୍ପ ବୃଷ୍ଟି ହେଲା ଘନ ଘନ

॥

ମାତ୍ର ଦଶଗ୍ରୀବା ତାହା ତୂଚ୍ଛ ଜ୍ଞାନ କରି

।

ବୋଇଲାଏ ନୁହେ କିଛି ମହାଦେବ ଗିରି

॥

କିପାଇଁ କରନ୍ତି ଅବା ଏଥିରେ ବିହାର

।

କେଉଁ ବଳେ କରିଛନ୍ତି ଏତେ ଅହଙ୍କାର

॥

ମୋର ଗତି ରୋଧ କିପାଁ କଲେ ଏହି ସ୍ଥାନେ

।

ଶୈଳକୁ ଉପାଡ଼ି ପକାଇବି ଏହିକ୍ଷଣେ

॥

ଏତେବୋଲି ପର୍ବତକୁ ଧରିଲା ରାବଣ

।

ଏକଟାଣ ଦେଇ ତାକୁ କଲା ଉତ୍‌ପାଟନ

॥

କମ୍ପିଲେ ପ୍ରମଥଗଣ କମ୍ପିଲା ପର୍ବତ

।

ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ଧରିଲେ ଉମା ଦେବି ହୋଇତ୍ରସ୍ତ

॥

ତହୁଁ ଶିବ ବାମ ପଦାଙ୍ଗୁଳେ ଦେଇ ଭାର

।

ରଖନ୍ତେ ପଙ୍କଜ ହେଲା ରାବଣ ଅସ୍ଥିର

॥

ପୀଡ଼ା ପାଇ ଦଶଗ୍ରୀବ କରନ୍ତେ ଗର୍ଜନ

।

ପ୍ରଳୟ ସମାନ ହେଲା ପୃଥ୍ୱୀ କମ୍ପମାନ

॥

କମ୍ପିଲା ମେଦିନୀ ସ୍ୱର୍ଗ କମ୍ପିଲା ପାତାଳ

।

କମ୍ପିଲେ ଦେବତାଗଣ ସଙ୍ଗେ ଆଖଣ୍ଡଳ

॥

ଉଛୁଳି ଉଠିଲା ସିନ୍ଧୁ କମ୍ପିଲେ ପର୍ବତ

।

ଗନ୍ଧର୍ବ ଅପ୍‌ସର ଯକ୍ଷେ ହେଲେ ଚମକିତ

॥

ଏଥକୁ ଅମାତ୍ୟେ ହୋଇ ଭୟରେ କାତର

।

ବୋଇଲେ ରାବଣେ ଆହେ ଦୈତ୍ୟ କୁଳେଶ୍ୱର

॥

ଆପଣ କରୁନ୍ତୁ ତୁଷ୍ଟ ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ବୁଝାଇ

।

ବିନାତାଙ୍କ ଦୟା ରକ୍ଷା ବାଟ ଆଉ ନାହିଁ

॥

କରୁନ୍ତୁ ତାହାଙ୍କୁ ସ୍ତୁତି ହେବେ ସେ ପ୍ରସନ୍ନ

।

ପରମ ଦୟାଳୁ ଉମାପତି ଭଗବାନ

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ଶଙ୍କର ଚରଣେ

।

ପ୍ରଣିପାତ କରି କଲା ସ୍ତୁତି ସାମଗାନେ

॥

ଏମନ୍ତେ କରନ୍ତେ ସ୍ତୁତି ଦଶଗ୍ରୀବ ତହିଁ

।

ହଜାରେ ବରଷ କାଳ ଗଲା ଗତ ହୋଇ

॥

ଦଶଗ୍ରୀବ ସ୍ତବେ ଶିବ ହୋଇ ସୁପ୍ରସନ୍ନ

।

ବୋଇଲେ ପାଶକୁ ଆସି ଆହେ ଦଶାନନ

॥

ପର୍ବତ ତଳରୁ କର ହସ୍ତକୁ ବାହାର

।

ଅଟକି ରହିବ ନାହିଁ ଆଉ ତୁମ୍ଭ କର

॥

ପର୍ବତରେ ତୁମ୍ଭ ହସ୍ତ ହେବାରୁ ଦଳିତ

।

ଭୀମ ରବେ କରିଅଛି ଜଗତକୁ ଭୀତ

॥

ରାବଣ ତୁମ୍ଭର ନାମ ଆଜିଠାରୁ ହେବ

।

ଜଗତରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ନାମ ବୋଲାଇବ

॥

କରୁଅଛୁଁ ଆଜ୍ଞା ଆହେ ରାକ୍ଷସ ରାଜନ

।

ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ କର ସମ୍ପ୍ରତି ଗମନ

॥

ବୋଇଲା ରାବଣ ଆହେ ଦେବ ଭଗବାନ

।

ହୋଇ ଥାନ୍ତି ଯେବେ ମୋହ ତପୋରେ ପ୍ରସନ୍ନ

॥

ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଛି ମୋତେ ଦିଅ ଏକବର

।

ଗନ୍ଧର୍ବ ଗୁହ୍ୟକ ଯକ୍ଷ ଦାନବ ଅସୁର

॥

ଅବାଧ୍ୟ ହୋଇଛି ମୁହିଁ ଏମାନଙ୍କଠାରେ

।

ବର ଦେଇଛନ୍ତି ମୋତେ ପୂର୍ବେ ବେଦବରେ

॥

ଅଳ୍ପଜୀବୀ ମନୁଷ୍ୟକୁ ନଗଣଇ ମୁହିଁ

।

ଦିଅ ଏକ ମହାଅସ୍ତ୍ର ଜଗତ ବିଜୟୀ

॥

ରାବଣ ସ୍ତବରେ ହୋଇ ଶଙ୍କର ସନ୍ତୋଷ

।

ଦେଲେ ଏକ ମହା ଖଡ଼୍ଗ ନାମ ଚନ୍ଦ୍ରହାସ

॥

ବୋଇଲେ ସେ ବତ୍ସ ତୁମ୍ଭେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଯତ୍ନରେ

।

ରଖିବ ଏ ଚନ୍ଦ୍ରହାସ ଆପଣା ପାଶରେ

॥

କଦାଚିତ ଏହା ଯଦି ଅଯତ୍ନ କରିବ

।

ଆମ୍ଭ ପାଶେ ନିଶ୍ଚେ ପୁଣ ନେଉଟି ଆସିବ

॥

ଅନନ୍ତର ଦଶଗ୍ରୀବ ଶଙ୍କର ଚରଣେ

।

ପ୍ରଣିପାତ କରି ବାହାରିଲା ତତକ୍ଷଣେ